İklim değişikliği, dünyada küresel konut talebinde artık yeni bir kriter haline geldi. Değişimlerin meydana getirdiği riskler, potansiyel gayrimenkul yatırımcılarının yüzde 80’inden fazlasının “ev satın alma kararlarında kritik bir unsur” oldu.
Avrupa’da iklim değişikliğinin körüklediği felaketler, emlak piyasasında oynak hareketleri tetikliyor. İngiltere’de bu, şaşırtıcı şekilde 6,3 milyon evin artık nehirlerden, denizden veya yüzey sularından kaynaklanan sel riski altındaki bölgelerde bulunduğu anlamına geliyor.
EMLAK PİYASASINDA BELİRSİZLİK ARTIYOR
Emlak danışmanı ve eski emlak ofisi sahibi Rachel Ollington, iklim değişikliğinin “uzun vadeli bir mesele” gibi görünse de İngiltere genelinde değerlemeleri ve alıcı davranışlarını şimdiden şekillendirdiğini ve “10, hatta beş yıl önce hiç görmediğimiz biçimlerde artık gündemin bir parçası haline geliyor” diyor.
Ollington, birbirine çok benzeyen ve sadece birkaç sokak arayla bulunan iki evin, sırf birinin sel veya orman yangınları açısından daha yüksek riskli bir bölgede yer alması nedeniyle artık çok farklı düzeylerde ilgi görmesinin olağan hale geldiğini anlatıyor. “Gelenler eskisine göre çok daha fazla soruyla geliyor” diyen Ollington, “Daha ikinci bir ziyareti planlamadan önce sigorta maliyetlerini kontrol ediyorlar. Bazıları iklim riski raporlarını, yerel sel verilerini ve hatta erozyon tahminlerini gündeme getiriyor” dedi.
RİSKLER ARTIYOR SATIŞLAR YAVAŞLIYOR
Bu tehditler potansiyel alıcıları tamamen caydırmasa da karar alma sürecini yavaşlatıyor ve satışın tamamlanmadan düşmesi oranını artırıyor.
Ollington, sigorta primlerinin aşırı yüksek olması nedeniyle sahiplerin zor durumda kalması ya da şiddetli hava olayının ardından sigortacıların çekilmesi gibi nedenlerle “gayet iyi” satışların düşmesine tanık olduğunu söyleyerek “Bu belirsizlik, bağlı satış zincirlerinde dalga etkisi yaratıyor” diyor. İklim değişikliği İngiltere’de kiralık piyasasını da sarsıyor; ev sahipleri sahil ya da nehir kenarı bölgelerde yatırım yapmaktan uzak duruyor. Bazıları ise sigorta riskleri ve bakım yükümlülükleri nedeniyle satışa çıkmayı düşünüyor.
SİGORTALANMAYAN EVLER
Loughborough Üniversitesi’nin araştırması, iklim değişikliğinin İngiltere dâhil birçok ülkede “sigorta krizi”ne dönüştüğünü ve aşırı hava olaylarından kaynaklanan hasar taleplerinin arttığını savunuyor.
İngiltere’nin sigorta ve uzun vadeli tasarruf sektörü kuruluşu İngiliz Sigortacılar Birliği, 2024’te hava olayları nedeniyle konutlarda ödenen hasar tazminatlarının rekor düzeyde 585 milyon pound (yaklaşık 609,85 milyon euro) olduğunu bildirdi. Sonuç olarak sigortacılar, primlerini keskin şekilde artırmaya ya da kapsamı tamamen geri çekmeye zorlanıyor.
Araştırmacılar, “Sigorta erişilemez ya da karşılanamaz hale geldiğinde haneler korunmasız kalır, mülk değerleri düşer, ipotek bulmak zorlaşır ve daha geniş bir finansal krizin riski artar” diyor.
