Londra’da 1500 civarında heykel var, 100 kadarı hayvanlara, 50 tanesi kadınlara, ve geri kalanı da erkeklere ait…çok şükür.
Bir de şehrin çıplak heykelleri…bir kaçı modern dönemde yapılsa da hala en kıymetli olup çıplaklığından söz ettiren birkaç tane var.
İngiltere’nin ilk çıplak heykeli kadınlar onuruna yapılmışken….en çok da kadınlar çekinir ondan, iffetlerine leke sürülmüş gibi adeta.
Bu ilk çıplak heykelin Yunan mitolojisinden Aşil’i temsil ettiği düşünülse de durum aslında öyle değildir.
1822 yılında Fransızlara karşı kazanılan savaşlardan elde edilen bronzların dökümü sonucu yapılır ve 33 ton ağırlığındadır.
Kitabede şöyle der; “Wellington Dükü Arthur’a ve onun kahraman askerlerine... Aşil’in bu bronz döküm heykeli Salamanca, Vittoria, Toulouse ve Waterloo savaşlarında kullanılan malzemeden İngiliz kadınları adına dikilmiştir.”
Askeri zaferlerini kutsamak ve onurlandırmak için İngiliz kadınları adına dikilse de kaldırılması için kampanya başlatılır ve çözüm olarak ise bir incir yaprağı daha dökülüp üzeri kapatılır ve bu kapatma olayı da kapanır.
İncir yaprağındaki hikmet!
O dönemde yapılan beyanlarda veya yazılarda ‘üzüntüyle belirtmeliyiz ki kibar, hassas, narin ve nezaketli İngiliz hanımlarının bu heykelle bir alakası olamaz…’ veya ‘…üyeleri içinde kadın bulunmayan yarım düzine güzel sanatlar meraklısı olduklarını zanneden heykel dikme komitesinin kendi kararıdır…kadınları veya Dük Wellington’ı umursadıkları yoktur…’ yazar.
Kitabedeki yazı sebebiyle o dönemde halk bu çıplak heykelin bizatihi Demir Dük lakaplı Muzaffer İngiliz Orduları Kumandanı Wellington Dükü Arthur Wellesley’in kendi heykeli olduğunu düşünür, zira Hyde Park girişinde hemen evinin arkasında yer alır.
Bir gerçek daha şudur ki heykel ne Aşil’i ve ne de dükü temsil eder. Roma’da Büyük Konstantin Hamamı önündeki Monte Cavallo heykel grubundaki ‘At Terbiyecisi’ heykelinin kopyasıdır. Ama başının yine de dük hazretlerine işaret ettiğini belirtmek gerekir.
Bir çıplak heykel daha var görülmeye değer…
Herkesin bildiği, Victoria ile Albert Müzesi taklit döküm atölyesindeki Davud Heykeli. Orijinali için Floransa’ya kadar gitmeye de gerek var ama o zamana kadar döküm odasında baktığımız Davud.
Müzenin ilk yıllarında İtalya’ya kadar gidip antik eserleri yerinde tecrübe etme imkanı bulamayan sanat öğrencileri için dünyanın en bilinen antik eserleri kopyalamıştır ve tabi hiç biri orijinal değildir. Ama ebat ve ayrıntıları bakımından tıpkısının aynısıdır. Vaktiyle yapıldığında Kraliçe Victoria’yı dehşete düşüren Davud peygamberin çıplak heykeline bakınca utanan iffetli ve terbiyeli hanımların kurtarıcısı bir yaprak burda da karşınıza çıkar. Adem ile Havva’dan beri var olan.
Tabi başka da var ama son olarak Londra’nın bir numaralı olmasa da 1 numaralı evi Apsley House içindeki Napolyon Heykeli’ni ve çıplaklığını hatırlatmak isterim.
Müze olarak görev yapan ve Londra’da evlere numara verilmeye başladığında bir numarayı kapan ev içindedir. İçeriye girecek kadar vaktiniz olursa orijinal boyutlarının iki katı büyüklüğünde çıplak olarak yapılan ancak müzeye konunca çıplaklığı örtülen Napoleon Heykeli’ni görmeden çıkmamalı…
