Yalnızca İskoçya içindeki seçim bölgelerinde yarışan SNP'nin lideri Nicola Sturgeon bu sonucu, İskoçya'nın açık ve net bir şekilde " kemer sıkmaya son, daha fazla kamu hizmeti ve ilerici siyaset" istediği şeklinde yorumladı.
Siyasi haritada İskoçya'nın ülkenin geri kalan kısmından hemen tamamen başka bir renge büründüğü seçimler, SNP'nin bu talepleri 56 milletvekillik grubuyla Britanya parlamentosunda dile getirecek yepyeni bir unsur olacağına işaret ediyor.
Londra'da geçen yasama döneminde 6 olan SNP milletvekillerinin sayısı şimdi 56.
Yakın geçmişte İskoçya'nın en güçlü siyasi partisi olan İşçi Partisi, bu sonucun en ağır mağduru oldu ve İskoçya'da 40 sandalye kaybederek yalnızca 1 milletvekilliği alabildi.
Liberal Demokratların önde gelen isimleri de İskoçya'da birer birer devrildi ve onlar da İşçi Partisi ve Muhafazakarlar gibi sadece 1 sandalye alabildiler.
80 yıldır İskoçya'nın bağımsızlığı için mücadele etmiş olan SNP'nin bu dramatik seçim zaferinin ülkenin geleceğine dair hangi mesajları verdiği ve ne gibi sonuçlar doğurabileceği, seçim sonrasının en hararetli tartışmalarına konu olacağa benziyor.
İşçi Partisi'ne ceza mı?
Geçen yıl yapılan İskoçya bağımsızlık referandumunda İşçi Partisi'nin "Hayır" kampanyasının başını çeken eski İşçi Partili başbakan, İskoç politikacı Gordon Brown'un eski seçim bölgesinde SNP'nin oylarını yüzde 37 artırarak milletvekilliğini alması ve henüz 20 yaşındaki SNP'li bir kadın adayın İşçi Partisi'nin dışişleri sözcüsü Douglas Alexander'ı alt etmesi de bu seçimin en sembolik sonuçlarından.
Aslında İskoçya'da SNP'nin yüzde 50 oyla elde ettiği zafere karşılık, İşçi Partisi, oyların yüzde 24'ü ile ikinci parti oldu ama sadece 1 milletvekili çıkarabildi.
Bunda seçim sisteminin de rol oynadığını not etmek gerekiyor. Uygulanan dar bölge sistemi her bir milletvekilliği için bir seçim bölgesi belirliyor ve bu bölgelerde milletvekilini çok küçük bir farkla bile olsa 1. olan parti çıkarıyor.
'Kemer sıkmaya son'
Partisinin büyük zaferinin tadını çıkaran SNP lideri Nicola Sturgeon Glasgow'da BBC'ye verdiği mülakatta, "İyi bir sonuç alacağımızı umuyordum ama en parlak rüyalarımda bile İskoçya'nın 59 vekilliğinden 56'sını alabileceğimizi hayal edemezdim" diye konuştu.
Sturgeon "İskoçya politikasında dün taşlar yerinden oynadı, tarihi bir sonuç bu" dedi.
SNP lideri Sturgeon, BBC'ye "İktidarda maalesef yine bir Muhafazakar hükümet olacağı belli olduğuna göre, milletvekillerimizin İskoçya'yı savunmak için orada olması daha da önem kazanıyor" diye ekledi.
Sturgeon "İskoçya sesini duyurması için SNP'ye güvendiğini gösterdi. Bu ses açıkça, 'kemer sıkmaya son, daha iyi kamu hizmeti ve Britanya parlamentosunda daha ilerici bir siyaset' demiştir. Hükümetlerin İskoçya'nın sesini kulak ardı etmesine izin vermeyeceğiz" dedi.
Muhafazakarlar 'SNP sayesinde' mi kazandı?
İşçi Partisi'nin ağır yenilgisine de değinen Sturgeon, bu sonucun bir anda ortaya çıkmadığını söyleyerek, "Uzun zamandır İskoçya halkının güvenini kaybetmekteydiler" diye konuştu.
SNP lideri seçim kampanyası boyunca, sandıktan Britanya parlamentosunda "değişim" için "ilerici bir ittifak çıkmasını" umduklarını söyleyerek İşçi Partisi ile işbirliği istediklerini ima etmişti.
Ama seçimden Muhafazakarlar yine en büyük parti olarak çıktı ve İşçi Partisi'nin istifa eden lideri Ed Milliband, "Bizi İskoç milliyetçiliğinin yükselişi yıktı" diyerek sonuçtan SNP'yi sorumlu tuttu.
Nicola Sturgeon ise, İşçi Partisi'nin ülkenin bütünündeki başarısızlığının faturasını İskoç Ulusal Partisi'ne çıkaramayacağını söylüyor.
'İskoç aslanı kükredi'
Sonuçta İskoç Ulusal Partisi tarihinin en büyük seçim zaferini kazandı. Daha önce en iyi sonucu, 1974'te 11 sandalye ile almıştı. 2010 seçimlerinde ise sadece 6 milletvekilli çıkarmışlardı.
Şimdi Londra'ya gelecek güçlü ve etkili SNP grubuna, partinin eski lideri, kurt politikacı Alex Salmond liderlik yapacak.
Daha önce iki dönem Londra'da milletvekilliği yapan Salmond dün gece sonuçlar belli olmaya başlarken "Bu gece bir aslan kükreyecek, bir İskoç aslanı. Ve öyle bir sesle kükreyecek ki bileşimi ne olursa olsun hiç bir hükümet onu duymazdan gelemeyecek" demişti.
İngiltere ile İskoçya birliğinin sonu mu?
İskoç Ulusal Partisi 80 yıldır İskoçya'nın Britanya'dan ayrılığı için kampanya yürütmüş, bunu siyasetinin temeline koymuş bir parti.
Geçen yıl İskoçya'da bu konuda yapılan referandumdan "Hayır" sonucu çıkmıştı.
Ama SNP'nin seçim zaferi bu sabah çok sayıda Britanya vatandaşına "Birliğin sonu geldi mi?" sorusunu sorduruyor.
İskoç Ulusal Partisi lideri Nicola Sturgeon bu soruya "Hayır" cevabı verdi.
Sturgeon partisinin gönderdiği vekillerin Britanya parlamentosunda, sadece referandumda ayrılıktan yana oy kullanan yüzde 45'i değil, bütün İskoçya'yı temsil edeceklerini söyledi.
SNP lideri, BBC muhabirinin bağımsızlıkla ilgili sorusunu yanıtlarken "Bu sonuç hiç bir şeyi değiştirmiyor" dedi.
Ama muhabirimiz, Sturgeon'un "Hayır" cevabına karşın aslında gönlünde yatanın "Şimdilik hayır" olduğunu kaydediyor çünkü SNP bir parti olarak ayrılıktan vazgeçmiş değil.
İskoçya ve Galler'e verilen sözler
İskoçya'da durum bu ama İskoçya, Londra'ya sadece 59 milletvekili gönderiyor. Ülke çapında sonuçlar Muhafazakar Parti'nin birinci parti olduğunu ve hükümeti tek başına kurabileceğini gösteriyor.
Başbakan ve Muhafazakar Parti lideri David Cameron ilk açıklamalarında, yeni hükümeti kurabilirse İskoçya ve Gallerin özerkliğinin genişletilmesini sağlayacak reformları yapmak suretiyle "ülkenin tamamında bütün vatandaşlar adına iktidar olmayı ve Birleşik Krallık'ın birliğini sağlamayı" hedeflediklerini söyledi.
İskoçya'nın bağımsızlığı için yapılan referandum öncesinde parlamentodaki üç ana akım parti olan Muhafazakarlar, Liberal Demokratlar ve İşçi Partisi, İskoçları ayrılığa "Hayır" demeye çağırdıkları ortak bir açıklama ile, İskoçya ve Galler bölgesel yönetimlerine özerkliği daha da genişletecek reformlar vaadetmişlerdi.
Fakat bu reformların içeriği hala ortada yok; muhtemelen önemli pazarlıklar ve parlamentoda hararetli tartışmalar olacak.
Londra belediye başkanıyken, bu seçimde Muhafazakar Parti'den parlamentoya giren, partinin ağır toplarından Boris Johnson, "İskoçya'ya bir tür federal çözüm teklif edilmesi lazım. Şu anda herkes derin bir nefes almalı ve Birleşik Krallık'ın geleceğe nasıl yürümesini istediğini iyice düşünmeli" dedi.
Johnson, "Bence SNP'ye oy verenlerin çoğu bile yüreğinin derinliklerinde herşeyi koparıp atmayı istemiyor" diye konuştu.
