Londra’da Yunus Emre Enstitüsü’nde 16 Aralık 2025 tarihinde, “Hapsedilmiş Ruhlar: Çin Hapishanelerindeki Uygurların Şiirleri” adlı kitabın imza ve tanıtım etkinliği gerçekleştirildi.
Etkinlikte, Çin hükümetinin 2017 yılından itibaren Doğu Türkistan’da başlattığı geniş çaplı soykırım politikaları sürecinde tutuklanan, uzun süreli hapis cezalarına çarptırılan ya da zorla kaybedilen Uygur şairlerin şiirlerini ve yaşam öykülerini bir araya getiren kitap okurlarla buluştu.
İngiltere’de yaşayan Uygur aydını Aziz İsa Elkün tarafından derlenip tercüme edilen kitapta Gülnisa İmin Gülhan, Nurmuhammet Yasin Örkişi, Ablet Abdureşit Berqi, Perhat Tursun, Abdurehim Abdulla, Abduqadir Jalalidin, Adil Tuniyaz, Vahitjan Osman’ın yanı sıra toplam 25 Uygur şairin biyografileri ve eserleri yer alıyor.
İmzalı tanıtım etkinliğinde Aziz İsa Elkün’ün yanı sıra Dünya Uygur Kurultayı Başkanı Turguncan Alawudun, Uluslararası PEN Asya-Pasifik Bölgesi Başkanı Ross Holder, Sürgündeki Yazarlar ve Şairler Cemiyeti Kurucu Direktörü Jennifer Langer ile Londra Üniversitesi Afrika ve Şarkiyat Enstitüsü (SOAS) öğretim üyesi Prof. Dr. Rachel Harris konuşmacı olarak yer aldı.
Dünya Uygur Kurultayı Başkanı Turguncan Alawudun konuşmasında, Çin’in Uygur eğitimine ve Uygur aydınlarına yönelik baskı ve soykırım politikalarına değinerek, Uygurların maruz kaldığı soykırım politikaları anlattı ve güncel durumuna ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
“Acil Çağrı Niteliği Taşıyor”
Uluslararası PEN Asya-Pasifik Bölgesi Başkanı Ross Holder ise konuşmasında, bu şairlerin kendi kimlikleriyle duydukları gururun yanı sıra derin acı ve ıstıraplarını şiirlerine yansıttıklarını belirtti. Gülnisa İmin’in şiirlerinde çocuklarından koparılma korkusu ile güçlü bir direniş ruhunun hissedildiğini vurgulayan Holder, kitaptaki eserlerin hem son derece etkileyici hem de acil bir çağrı niteliği taşıdığını, dünyanın Uygurların özgürlüğünü kararlılıkla savunması gerektiğini ifade etti.
Sürgündeki Yazarlar ve Şairler Cemiyeti Kurucu Direktörü Jennifer Langer de konuşmasında, kitapta yer alan şairlerin tamamının Çin’in geniş çaplı ceza kamplarında ve hapishanelerinde kaybolduğunu, akıbetlerinin ve nerede olduklarının bilinmediğini dile getirdi. Langer, bu şiirlerde umutsuzluk, acı, özlem ve sevginin güçlü bir biçimde ifade edildiğini söyledi.
“Çin Uygur Dilini Ve Kültürünü Yok Etmeye Çalışıyor”
Prof. Dr. Rachel Harris ise Uygur şiiri ve kültürü üzerine değerlendirmelerde bulunarak, bu kültürel mirasın korunmasının ve uluslararası alanda tanıtılmasının taşıdığı hayati öneme dikkat çekti.
Etkinlikte ayrıca Avusturya PEN Teşkilatı üyesi Heret Schröder de söz aldı. Schröder, Perhat Tursun’u Avusturya Yazarlar Cemiyeti’nin fahri başkanlığına aday gösterdiğini ve yazarın bir romanını Almancaya çevirdiğini belirterek, Uygur şairlerini hapse atmanın, seslerini susturmanın ve eserlerini yasaklamanın, özünde Uygur dilini ve kültürünü yok etmeye yönelik bir girişim olduğunu vurguladı.