Londra gezinizin en önemli durağı, şehrin ve ülkenin en önemli meydanı, önce protestoların ve ardından da kutlamaların yapıldığı yegane yeri Trafalgar Meydanı’dır. Adı da bu meydandan yaklaşık 2300 kilometre uzaklıkta İspanya’nın Cebelitarık Boğazı yakınındaki Trafalgar kasabası açıklarında yapılan deniz savaşından gelir. Tüm bunların arkasında ise tek bir kişinin adı vardır. İngiltere’nin gelmiş geçmiş en büyük amirali, en kahraman savaşçısı, ölümcül yara alıp kurtulan komutanı, uzuvlarını savaş ve vatanı için vermiş olan ve dünyanın en ünlü ölümünü yaşatan generaliyle, Lord Horatio Nelson ile.
Bu devasa meydanda geçirmeniz gereken birkaç saat vardır. Etrafta şahane hikayeleri ile yakışıklı binalar, görkemli devasa aslan heykelleri ve önünde ise 51 metre yüksekliğindeki dikilitaşın üstünde ölümsüz kahraman Nelson Heykeli vardır. Meydan adını generalin en son seferi ve uğruna canını vererek ölümsüzleştiği Trafalgar Savaşı’ndan alır. Ancak Nelson’u ünlü, popüler ve kahraman yapan tek olay bu değildir.
İçinde Osmanlı Sultanı’nın taltifi, Mısır’ın Osmanlı’nın elden çıkması, Napoleon ve Akdeniz çatışmaları vardır. Hikayesini, başarılarını ve ölümünü Londra seyahatinizde ve Trafalgar Meydanı’nda hatırlamanız için biraz da abartarak şu şekilde sunmak isterim.
Üstün denizcilik kabiliyeti ve savaş becerilerini milletine armağan eden Nelson soylu bir aileden gelmez ve gerçekleştirdiği tüm başarılar kendisine aittir. 12 yaşında başlayan denizcilik serüveninde hızla yükselerek 22 yaşında HMC kaptanı olur, 34 yaşında Agamemnon kaptanı ve 38 yaşında general olur.
Daha sonra büyük zaferlere imza atsa, Napoleon’u denize dökse de daha öncesinde Santa Cruz Savaşı’nı, bu savaşta çok denizcisini, kolunu ve moralini kaybeder. Hırslanır ve daha sonra elde ettiği başarıların ve hayatını kaybetmek pahasına kazandığı Trafalgar Savaşı’nın bu hırsın ürünü olduğu söylenir.
Napoleon konusunda obsesiftir ve onu yenme derdindedir. Napoleon Osmanlı’nın Mısır’ını işgal edince İngiltere peşine Nelson’u gönderir. Fransız filosunu yok eder, 10 kat daha fazla Fransız askeri olmasına rağmen 14 Fransız gemisini batırır ve hiçbir İngiliz gemisi zarar görmez. Ama Nelson gözünden yaralanır ve bir kez daha sakat kalır. İşte bu noktadan sonra tarihçiler amiralin pop star ününe sahip olduğunu yazar. Osmanlı sultanı da onu hediye ve değerli madenlerle bezenmiş bir nişan ile ödüllendirir. Osmanlı sultanlarının nişan verme geleneğinin Fransız donanmasının Nil Nehri’nde yakılması olayının verdiği memnuniyetin ifadesi olarak bu dönemde başladığı kabul edilir.
Denir ki Nelson Selim Han’dan aldığı nişanı o kadar önemser ki Londra’da popüler erkek klüplerine giderken üniformasının üzerine taktığı bu Hilal Nişanı ile hava atar. Diğer üst düzey subay ve askerlere herkesin nişanı olduğunu ama sadece kendisinde doğunun hükümdarının nişanı olduğunu söyler ve de davranışlarıyla belli eder.
Bu savaşın Türkiye’yi ilgilendiren kısmı bir İngiliz amiralının aldığı nişanlar değil elbette ama Mısır’a kimin hakim olduğudur. Ama yine de Avrupa’da Osmanlı izlerini siz de İngiltere’de takip etmek isterseniz Nelson ve sahip oldukları arasındaki bu kıymetli nişanın Greenwich’teki Denizcilik Müzesi’nde olduğunu hatırlatmak isterim. Hem çocuklara ve hem de yetişkinlere hitap eden bu kasaba ve müzeleri Nelson’u ve İngiliz deniz başarılarını anlamak için çok büyük bir fırsattır.
Amiral Nelson, 1805 yılında Londra’da Kral 3. George’tan Portsmount Limanı’na gitmek için direktif alarak İngiliz Donanması’nı İspanya’nın Cadiz Boğazı’na indirir. Trafalgar Savaşı öncesi antik dönemde olduğu gibi gemicilerine konuşma yapar. Zaten deniz subay ve erleri arasında çok sevilen ve saygı duyulan bir komutan olan Nelson’un bu konuşması bağlılık ve karşılıklı güven olarak yorumlanır.
İspanyol ve Fransız donanmalarını ikiye bölerek yenmeyi başarır. İngiltere’ye tartışmasız deniz üstünlüğünü sunar. Başarma ve yükselme egosunun çok yoğun olduğu düşünülen Nelson bu savaşla kendisini de ölümsüz kahraman yapar. Galler Prensi Diana’nın ölümü ve cenaze töreninden bile daha çok konuşulan ve hatırlanan ölüm olur, en sevilen krallar gibi, ölü bir adam gibi değil ölünce tanrılaştırılan Romalı imparatorlar gibi yolcu edilir.
Denizcilerin ve ulusun kurtarıcısı, ülkeyi bir arada tutan kahraman Nelson gezinmekten keyif alacağınız Trafalgar Meydanı’nın en yüksek dikilitaşına kondurulan denizcidir. Bugün de Trafalgar Günü’dür ve tüm İngiliz Milletler Toluluğu ülkelerinde kutlanır.
İyi gezmeler dilerim…
