İngiltere’de devlet emekli maaşının “Triple Lock” garantisi gelecek on yıl içinde mali sürdürülebilirliği tehdit ederken, bütçe açığını kapatmak için yeni vergi düzenlemelerinin özellikle emeklileri hedef alabileceği öne sürülüyor.
‘Triple Lock’, maaşların her yıl enflasyon, ortalama kazanç artışı, ya da hangisi yüzde 2,5’ten yüksek ise o oranda artırılmasını garanti ediyor. Ancak bu sistemin maliyeti hızla yükseliyor. 2029-30 mali yılında 15,5 milyar sterline ulaşması beklenen harcama, 2010’da bu vaad ilk açıklandığında öngörülenin üç katına çıkmış durumda.
YENİ VERGİ DÜZENLEMELERİ GÜNDEMDE
Kasım ayında açıklanacak ikinci bütçe öncesinde, emeklilik tasarruflarına yönelik yeni vergiler tartışılıyor. Öne çıkan seçenekler arasında:
· Vergisiz toplu ödeme hakkının kaldırılması,
· Yüksek gelir grupları için vergi avantajlarının kısıtlanması,
· Maaşlardan emeklilik katkısı yapılmasına imkân veren “salary sacrifice” uygulamasının sonlandırılması bulunuyor.
The Times gazetesinin haberine göre Resolution Foundation düşünce kuruluşu, Maliye Bakanı Rachel Reeves’e ulusal sigortayı 2 peny azaltıp gelir vergisini aynı oranda artırmayı önerdi. Bu değişiklik, ulusal sigorta ödemeyen 66 yaş üstü emeklileri doğrudan hedef alacak.
SİYASİ VE MALİ BASKI
Hazine Bakanlığı Müsteşarı Torsten Bell’in, daha önce Resolution Foundation başkanlığı döneminde ‘triple lock’un kaldırılmasını ve yüksek gelirli emekliler için vergi indirimlerinin azaltılmasını savunduğu biliniyor. Reeves’in kendisi de geçmişte, yüksek gelir grubuna sağlanan vergi teşviklerini “zenginlere tasarruf sübvansiyonu” olarak nitelendirmişti.
Buna rağmen hükümet, ‘triple lock’ sistemini en azından bu parlamentonun sonuna kadar sürdüreceğini açıkladı. Ancak emekli maaşı harcamalarının on yılın sonunda 150 milyar sterline ulaşması bekleniyor.
ÖZEL TASARRUFLAR DA HEDEFTE
İngiltere’de emeklilik fonlarında 3 trilyon sterlinden fazla varlık bulunuyor. Hazine’nin, bütçedeki kara deliği kapatmak için özel emeklilik tasarruflarına yönelmesi olası görülüyor. Vergi teşvikleri hükümete her yıl milyarlarca sterline mal olurken, emeklilerin toplam serveti içinde gayrimenkul ve emeklilik fonları dikkate alındığında dörtte birinin “milyoner” olduğu tahmin ediliyor.
ENDİŞELERİ ARTIRAN GİRİŞİMLER
Sektör temsilcileri, emeklilik tasarruflarına yeni vergiler getirilmesinin bireylerin yıllarca yaptıkları planları altüst edeceği uyarısında bulunuyor. Ayrıca 2027’de yürürlüğe girecek ‘miras vergisi’ düzenlemesinin, ailelere yüzde 90’ı aşan fiili vergi yükü getireceği belirtiliyor.
KRİTİK DÖNEMEÇ
Reeves, bütçenin odak noktalarından birinin “katkı” olacağını açıkladı. Ancak “çalışan insanların” vergilerini artırmama sözü, yükün emeklilerin üzerine kaydırılacağı yönünde yorumlanıyor.
Uzmanlar, hükümetin emeklilik tasarruflarını güvence altına almasının tek yolunun mevcut vergi teşviklerini korumak olduğunu belirtiyor. Aksi halde triple lock’un sürdürülebilirliği daha da tartışmalı hale gelecek.