Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezince (DAUM), Japon bir firmanın depremlerin önceden tespitine ilişkin geliştirdiği cihazın denemesinde başarılı sonuçlar alındı.
Yüz kilometrelik çap alanında tespit yapan cihazın geliştirilmesi sayesinde, deprem verilerinin 1-1,5 ay önceden alınabileceği tahmin ediliyor.
DEÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve DAUM Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, depremin erken tahmini konusunda Türkiye'deki çalışmaların çok yeni olduğunu, çalışmalar kapsamında Japon bir firmanın "elektromanyetik gürültülerden depremin önceden tahmin edilebileceği" fikriyle geliştirdiği, bu ülkede başarılı sonuçlar elde edildiği bildirilen cihazı İzmir'de denemeye aldıklarını anlattı.
Batı Anadolu ölçeğinde deprem araştırma çalışmalarını sürdürdüklerini, 100 kilometrelik çap içinde yerin içindeki elektriksel alan değişimini gösteren cihazla denemeler yaptıklarını ifade eden Sözbilir, sistemi geliştirerek deprem verilerini 1-1,5 ay önceden elde etmeyi hedeflediklerini dile getirdi.
"Alet, alansal bir nitelikle çalışıyor"
Çalışmayı geliştirmeyi amaçladıklarını kaydeden Sözbilir, araştırmalarına ilişkin şu bilgileri verdi:
"Deprem öncesinde yerin içinde gerilim artışı gerçekleşiyor. O gerilime bağlı olarak yerin içinde belli fiziksel etmenler değişiyor. Bunlardan biri de elektriksel alan değişimi. Yüzeye dalgalar şeklinde geliyor ve radyo dalgalarının frekansını bozuyor, gürültü oluşturuyor. Bu tür şeyleri alet kaydediyor ve deprem öncesi gerilimi ölçmemizi sağlıyor. Elimizdeki alet tek başına yeterli değil. Bir başka alet yerin içindeki radon gazı değişimini ölçebilir, sıcaklığı ölçen aletler de var. Ana hedefimiz birleştirilmiş bir sensör sistemi yaşatıp yerin içindeki fiziksel, kimyasal değişimi ölçen bir alet yapmak."
Sistemin sismik tehlike analizi konusunda veri üreteceğini aktaran Sözbilir, "Bize yakın depremleri görebiliyoruz önceden. Onlarla ilgili gerilim, değişim özelliklerini görüyoruz, anlayabiliyoruz. Örneğin Akhisar depremlerinde 1,1-5 ay önce anomalileri almaya başlıyoruz. Alet, alansal bir nitelikle çalışıyor. Noktasal anlamda veri almak için radon gazı gibi, sıcak su ölçümleri gibi doğrudan fayı etkileyen fiziksel parametreleri birleştirirsek önemli bir adım atmış olacağız." dedi.
