LONDRA - Birleşik Krallık’ta ev almak isteyen ancak alım gücü düşük olanların mortgage almaları son yıllarda imkansız noktasına gelmişti. Banka ve finans kuruluşları düşük depozitolu mortgage taleplerini zorlaştırırken, koronavirüs salgını ile birlikte taleplerin karşılanması daha da düştü.

Hükümet tarafından nisan ayında başlatılacak garantili mortgage uygulamasının ise bankalar açısından finansal riskleri azaltması ve müşteri rekabetini yükselterek yüzde 95’lik mortgage anlaşmaları için piyasayı hareketlendirmesi bekleniyor.

Yorkshire Building Society, 17 Mart itibarıyla yüzde 5 depozitolu mortgage anlaşmalarını yeniden piyasaya süren ilk büyük finans kuruluşu oldu.

İLK KEZ EV ALACAKLARA FIRSAT DOĞDU

İlk kez ev almak isteyenlerin faydalanabileceği bu anlaşmada, faiz oranlarının beş yıllığına yüzde 3,99’da sabitleneceği ve anlaşma için 995 sterlinlik bir ücret ödeneceği belirtiliyor. Tüketici grubu Which? tarafından yayınlanan makaleye göre, bu anlaşma daireler ve yeni yapılmış evler için geçerli olmayacak. Maaşları şu anda hükümet tarafından uygulanan “furlough” sistemiyle karşılanan kişilerin bu anlaşmadan faydalanamayacağı ifade ediliyor. Bunun yanında, ilk kez ev almak isteyenlerin anlaşma kapsamında borçlanabileceği miktar, en fazla yıllık maaşlarının 4,49 katı kadar olabilecek.

Yorkshire Building Society, anlaşma için belirlenen katı kriterlerin yüksek talepleri idare edebilmek için olduğunu ve başvurularla başa çıkılamaması halinde anlaşmanın kaldırılabileceğini açıkladı. Which’e göre, anlaşmaya Yorkshire Building Society’nin aracı kurumu Accord aracılığıyla başvurulabilecek. Yüzde 5 depozitolu mortgage anlaşması, hükümetin yeni garantili mortgage uygulamasının başlamasından iki hafta önce piyasaya sürülmüş oldu.

PİYASAYI CANLANDIRMASI BEKLENİYOR

Bu uygulamayla birlikte, ülke genelinde mortgage sağlayan bazı büyük kuruluşların yüzde 95’lik anlaşmaları yeniden piyasaya sürmesi bekleniyor. Tüketici grubu Which?, Yorkshire tarafından sunulan bu anlaşmanın önemli olduğunu, çünkü, düşük depozitolu mortgage anlaşmaları açısından piyasayı canlandırabileceğini söylüyor.

Maliye Bakanı Rishi Sunak da bu ayın başında gerçekleştirdiği bütçe açıklamasında, yüzde 95’lik mortgage anlaşmaları için garanti sağlayacak uygulamanın nisan ayında başlayacağını duyurmuştu.

BANKALAR VE FİNANS KURULUŞLARI SIRADA

Bu uygulamayla hükümet, finansal riskleri üstlenerek kurumlara garanti vermiş olacak ve yüzde 95’lik mortgage anlaşmaları yeniden piyasaya sürülebilecek. Which?’e göre Barclays, HSBC, Lloyds Bank, NatWest ve Santander gibi bankalar bu uygulamadan faydalanmak için başvuruda bulundu ve daha birçok finans kuruluşunun da başvuru yapması bekleniyor.

Yorkshire Building Society ise garantili mortgage uygulamasına katılım göstermeyeceklerini ancak, uygulamanın başlamasıyla birlikte talep akını beklenmesinden dolayı yeni anlaşmalarını başlattıklarını açıkladı.

MÜŞTERİ ÇEKME ODAKLI FAİZ REKABETİ OLABİLİR

Tüketici gurubu Which?’e göre, Yorkshire Building Society tarafından sunulan yüzde 95’lik mortgage anlaşması, büyük bankalar arasında müşteri çekmeye yönelik bir faiz rekabetinin başlangıcı olabilir. Which?, ilk kez ev almak isteyen ve acelesi olmayan kişilerin biraz bekleyerek, garanti uygulamasının başlamasının ardından neler olacağını gözlemlemesinin daha iyi olabileceğini söylüyor.

Faiz oranlarının pandemi öncesi seviyelere düşmesinin pek de olası gözükmediği ancak, uygulamanın başlaması sonrasında oluşacak rekabetin daha ucuz anlaşmalar doğurabileceği belirtiliyor.

Şu anda sunulan anlaşmalardan daha düşük faizler sunulmasa bile, anlaşma ücretlerinde indirim yapılabileceği veya bazı kurumların anlaşma için ekstra ücret istemeyebileceği ifade ediliyor.