NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye'nin birçok sebepten dolayı NATO için önemli bir müttefik olduğunu belirterek, Ankara ve Moskova arasındaki yakınlaşmanın Türkiye'nin NATO'ya olan yükümlülükleriyle çelişmediğini söyledi.

Stoltenberg, yarın başlayacak ve iki gün sürecek NATO dışişleri bakanları toplantısının gündemine ilişkin açıklamalarda bulundu. İlk gün, NATO-AB işbirliğini görüşeceklerini belirten Stoltenberg, ayrıca DEAŞ'a karşı koalisyona verilen destek dahil NATO'nun kapasitesi konusundaki ilerlemeyi de ele alacaklarını söyledi.

Çarşamba günü ise, Afganistan Dışişleri Bakanı Selahaddin Rabbani ile bir araya geleceklerini belirten Stoltenberg, NATO'nun Afganistan'daki varlığının terörle mücadele konusundaki uzun dönemli taahhütlerini gösterdiğini kaydetti.

- "Ukrayna'da ateşkes her gün yüzlerce kez ihlal ediliyor"

Aynı gün ayrıca NATO-Ukrayna Komisyonunun da toplanacağını kaydeden Stoltenberg, "Ukrayna'nın doğusundaki güvenlik durumu, son derece ciddi. Ateşkes, Minsk Anlaşmasınca yasaklanan patlayıcılarla her gün, bazen yüzlerce kez ihlal ediliyor. Bunun nedeni de ağır silahların geri çekilmemesidir. AGİT'e kayıtlı ekipmanların yalnızca yüzde 13'ü takip edilebiliyor. Ukrayna, Rusya'nın saldırgan eylemleriyle yüzleşmeye devam ettiği için NATO, güçlü politik ve pratik destekle Ukrayna'nın yanında olmayı sürdürüyor." dedi.

- "Referandumun sonucu, İtalya'nın NATO'daki pozisyonunu değiştirmeyecek"

Genel Sekreter, İtalya'da yapılan anayasa referandumun ardından hükümetin istifa kararı alması ve bunun İtalya ve NATO arasındaki işbirliğine olası etkilerine dair bir soru üzerine, "Referandum, demokratik bir sürecin bir parçası. Referandumun sonucu, İtalya'nın NATO'daki pozisyonunu değiştirmeyecek. İtalya, değişik açılardan NATO'da önemli rol oynuyor." diye konuştu.

- "Türkiye, NATO için önemli bir müttefik"

Türkiye'ye ilişkin de değerlendirmelerde bulunan NATO Genel Sekreteri, "Türkiye, sadece stratejik coğrafi konumundan dolayı değil, değişik sebeplerden ötürü NATO için önemli bir müttefik. Türkiye'nin Suriye ve Irak'la sınırı var, kuzeyde de Karadeniz üzerinden Ukrayna ve Rusya'yla sınırı var. Türkiye 3 milyon civarında sığınmacıya da evsahipliği yapıyor." ifadesini kullandı.

Türkiye'nin hem NATO'nun Rusya konusundaki tutumu hem de sığınmacı krizinin yönetiminde önemli bir müttefik olduğunu kaydeden Stoltenberg, Türkiye'nin DEAŞ'a karşı mücadelede ile değişik güvenlik tehlikeleri konusunda da hem NATO hem de Avrupa için önem arzettiğini belirtti.

- "Darbe girişiminde yüzlerce insan öldürüldü"

Türkiye'yi birçok kez ziyaret ettiğini hatırlatan Stoltenberg, şunları söyledi:

"Ayrıca başarısız darbe girişimi ardından da bir ziyaret gerçekleştirdim. Hatırlamamız lazım ki, Türkiye sadece terör saldırılarına uğramıyor, aynı zamanda ciddi bir darbe girişimine de uğradı. Yüzlerce insan öldürüldü. Darbe girişimi gecesi F16'ların milletvekilleri içindeyken vurduğu Meclis'e yaptığım ziyaret şok ediciydi. Türkiye'nin başarısız darbe girişiminin arkasında olanları elbetteki yargılama hakkı var. Bunun hukukun egemenliği ilkesi çerçevesinde yapılması önemli."

Stoltenberg, bu konuda Türkiye ve Avrupa Konseyi arasındaki irtibatı memnuniyetle karşıladığını ifade etti.

- Sığınma başvurusu yapan askerler

NATO'da görevli bazı Türk askerlerin görev yaptıkları ülkelere sığınma başvurusunda bulunduğunu söyleyen Stoltenberg, başvuruların kabulünde karar mercisinin NATO değil başvuru yapılan ülkeler olduğunu belirtti. 

Türkiye'ye yaptığı ziyaret sırasında hukukun üstünlüğü konusunun da ele alındığını belirten NATO Genel Sekreteri, Avrupa Konseyinin bu konudaki çalışmasının önemli olduğunu, ancak NATO'nun Türkiye ile kurduğu doğrudan irtibatın yerini tutmadığını vurguladı.

- Türkiye-Rusya ilişkileri

Stoltenberg, "Rusya ve Türkiye arasındaki yakınlaşmaya" dair bir soru üzerine ise, şöyle konuştu:

"Türkiye, tekrar tekrar NATO yükümlülüklerine bağlı bir müttefik olmayı sürdüreceğini söyledi. Türkiye, NATO'nun operasyonları ve görevlerine değişik yollarla katkı yapıyor. Bunlara Afganistan, Karadeniz bölgesinde karşı karşıya olduğumuz sınamalar ve DEAŞ'la mücadele dahil. Açıkçası, Türkiye'nin Rusya ile konuşması, onun NATO yükümlülüklerine bağlı ve anahtar bir müttefik olmasıyla çelişmiyor. Aslında NATO için, Rusya'yla konuşmak onunla ilgili yaklaşımımızın ve diyaloğumuzun bir parçası. Hatırlıyorum, geçen sonbaharda Rus uçağının düşürülmesinin ardından verdiğim mesajlardan biri, Ankara ve Moskova arasında doğrudan bir irtibatın sağlanması gerektiğiydi. Ankara ve Moskova'nın doğrudan birbirleriyle konuşmasını memnuniyetle karşılıyorum. NATO'nun mesajının parçası da Rusya'yla diyalog kurulması ve Rusya'nın izole edilmemesidir."