LONDRA - Koronavirüs salgınına karşı aşı geliştirme çalışmaları birçok ülkede devam ederken İngiltere'de Pazar günü yayımlanan Observer gazetesi, başarılı olduğu tespit edilen aşının dünya genelinde nasıl 'adil bir şekilde' paylaştırılacağını sorguluyor.
"Aşı milliyetçiliği'nin yeni ilaç için çatışmayı tetikleyebileceği kaygıları var" başlıklı, Michael Savage imzalı haberde, uzmanların aşı dağıtımının ülkeler arası adil yapılmayacağına ilişkin endişeleri aktarılıyor.
Endonezyalı yetkililer, 2006 yılı Aralık ayında, kuş gribi numunelerini teslim etmeleri talep edildiğinde 'üretilecek aşıdan faydalanacaklarının garantisi verilmeden' numuneleri de teslim etmeyi reddetmişti.
Avustralya hükümeti, 2009 yılındaki domuz gribi salgınında, bir aşı üreticisine ülke dışına tedarikleri başlatmadan önce ülke içindeki talebin karşılanması talimatını vermişti.
Kasım 2009'da domuz gribi için aşılama süreci başladığında zengin ülkeleri önce kendi ihtiyaçlarını güvenceye almasından sonra Dünya Sağlık Örgütü (WHO) yetkilileri aşı tedarikiyle ilgili ileride 'felaket yaşanabileceği' kaygısını dile getirmişti.
Observer gazetesine konuşan dönemin WHO aşı araştırma birimi başkanı Marie-Paule Kiey, "Pandemi daha ciddi olsaydı, işler çok daha kötüye gidebilirdi, aşının dağıtımında adaleti sağlamak daha zor olurdu. Hükümetler ellerindeki aşıları paylaşmaya daha az meyilli olurdu" dedi.
'SİYASİ VE ETİK KARARLAR'
Gazetenin haberinde bu kaygılara ilişkin haberinde şu ifadeler var:
"Koronavirüs krizinden çıkışın az sayıdaki gerçek çözümlerinden birinin aşı olduğu görülüyor ve 'aşı milliyetçiliğinin' artacağına dair de kaygılar giderek artıyor.
"Bir aşının geliştirilmesi, test edilmesi ve kitlesel üretime geçilmesi adımları olağanüstü zor bir süreç ama bunların dağıtımıyla ilgili siyasi ve etik kararlar ise başka bir zorluk yaratıyor.
"İngiltere dahil hükümetler, sıranın önünde kimin olacağıyla ilgili sorgulanıyor. Aşı nasıl paylaşılacak? Kim karar verecek? Tedarikler en yüksek teklifi verene göre mi dağıtılacak? Zengin ülkeler şimdiden başarılı olması muhtemel aşıları satın almaya başladı mı? Hükümetlerin, kendi ülkelerinde üretilen aşılara el koymalarına engel olunabilecek mi?"
Uzmanlara göre koronavirüse karşı bir aşının geliştirilebilmesi en az bir yılı bulacak ve aşının dağıtımı için sıra oluşmaya başlayacak.
Ebola aşısının geliştirilmesinde çalışan ekibin üyelerinden Kanadalı Steven Jones, "Doğrusu, bunun için belirlenen bir süreç yok" diyor.
KÜRESEL İŞBİRLİĞİ
Cuma günü, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Angela Merkel dahil dünya liderleri, Melinda Gates gibi yardımseverler, vakıf başkanları ve endüstrinin önde gelen isimleri, WHO'un 'her türlü tedavi yönteminin ve aşının dünya genelinde adil dağıtılması' girişimine destek çıktıklarını söyledi.
Ama bu girişimde ABD, Çin, Rusya ve Hindistan yoktu.
