İngilizce’de nasıl bilindiği de önemli; Bazen çeviriler zorlama ve gereksiz olabileceği düşüncesiyle…Alfred the Great…
899 yılının 26 Ekim günü 51 yaşındayken Winchester’da öldü. Ülkenin Londra’dan önceki başkentinde.
Kendisinin önemi İngiliz kralları içerisinde hiç kimsenin ‘GREAT’ ünvanını almamış olmasıdır ki mühim ve kalıcı işler yapmış olmalı.
51 yıllık ömrün sona erdiği gün bakalım bu Sakson krala!
Tabi savaşçı kimliği ön plana çıkıyor; o dönemde yoğun bir Viking akını olduğunu düşünürsek ne zorlu ve kanlı mücadeleler yönettiği ortaya çıkacaktır; o sebeple Vikingleri dize getiren kral.
İngiltere denilen ülke henüz olmadığı için tarihçiler onu İngiltere’yi Viking istilasından koruyan kral diyemeyiz derler ama yine de 865 ile 880 yılları arasında yaşanan kahramanlık, Vikinglere karşı krallıklarını savunmaları hem ordusunu ve hem de kendisini ‘great’ yapmaya yetmişti diye de kabul edilir.
Ama istilacılara karşı ülkesini kahramanca savunmasının yanında bir de reformları, hukukun üstünlüğüne ve eğitime verdiği önem ile ön plana çıkar; reformcu Kral Alfred.
Alfred aslında erken çocukluk döneminde babası tarafından Roma’ya götürülse ve Papa’nın huzurda kutsansa da aslında hiç dindar olmayan bir kraldı. Yine de kurduğu manastırlar, oralara yerleştirdiği keşişler, onlara verdiği görevler, yetişmiş ve eğitimli piskopos ve din adamlarının peşine düşmesini dönemine göre çok kıymetli bulur tarihçiler. Tarihçilerin belge eksikliğinden yaptıkları tahmine göre 12 yaşında okuma yazma öğrendi ama krallığı döneminde Latince’den İngilizce’ye kitaplar çevirtti, krallığında okuttu, manastırlardaki keşişlere ‘Anglo-Saxon Chronicle’ denilen ve tarihçilerin sıklıkla başvurduğu en güvenilir kaynak kabul edilen vakayinameleri yazdırdı.
Hatta kendisi de 30’lu yaşlarında Latince öğrendi denilir.
Kahramanlığına gelince de kılık değiştirip şehre girmek, ordu arasına katılmak, basit bir köylü veya müzisyen rolü oynayarak bilgi toplamak gibi bizatihi kendisinin yaptığı bazı meziyetleri vardı, işte bu sebeple de Vikinglere karşı direniş gösterildi.
Ayrıca tabi Büyük Britanya’da hüküm süren tüm kral ve kraliçelerin atası olduğu düşünülürse önemi daha da bir öne çıkıyor. Her ne kadar Normandiya Dükü William sanki Fransız diyarından gelse de anne tarafından Alfred’in torunuydu ve zaten bu sebeple de William İngiliz tacında hakkı olduğunu ileri sürüp bu uğurda savaştı.
"AELFRED REX” yazılı adına basılan paraları Ashmolean Müzesi ve British Museum gibi pek çok müzede korunuyor. 2015 yılında Ashmolean Müzesi üye ve bağışçılarından 1.35 milyon Sterlin toplayarak Alfred’e ait paraları bünyesine kattı. Bu başarıda ülkenin Milli Piyango İdaresi’nin cömert katkısını belirtmeden geçmemek gerekir.
Günümüzden 1226 yıl önce ölen İngilizlerin Kralı Büyük Alfred neredeyse yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalan İngiliz toplumunu kurtardı, adil ve dürüst bir şekilde ülkeyi yönetti, birleşik bir ‘Anglikan Ülkesi’ fikrini tasarladı, önemli bir hukuk sistemi oluşturdu, ilk İngiliz donanmasını kurdu ve bu sebeple 'Büyük' sıfatına layık oldu.