İngiltere'de tedarik darboğazlarına neden olan tır ve kamyon şoförü eksikliği krize dönüşürken, Almanya’da da benzer koşulların oluşmasından endişe ediliyor.


İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden (AB) ayrılması, AB vatandaşı nakliye aracı sürücülerinin sayısının azalmasına ve Covid-19 salgınının gıdadan akaryakıta birçok alanda neden olduğu tedarik zinciri sorunlarının derinleşmesine kapı araladı. Süpermarket rafları haftalarca boş kalırken, benzin istasyonlarında yakıt tükendi.


İngiltere'de tedarik darboğazlarına yol açan tır ve kamyon şoförü eksikliğinin krize dönüşmesiyle ordu devreye girerken ülkede mevcut nakliye aracı sürücüsü sayısının ihtiyaç duyulan rakamın 100 bin kişi altında bulunduğu belirtildi.


İngiltere'de çalışan birçok Doğu Avrupalı sürücünün Brexit ile ülkeyi terk etmesi ve Corona virüs nedeniyle yeni tır ehliyeti alacakların eğitiminin gecikmesi ise krizi hızlandırdı.


Brexit nedeniyle yurt dışından gelen şoförlerin vize alması zorlaşırken, ülkedeki akaryakıt sorunu, teyakkuzdaki askeri tankerlerin sürücüleriyle çözülmeye çalışıldı.
 

ŞOFÖR BULMAK ZORLAŞTI

İngiltere'deki tır ve kamyon şoförü eksikliği, Almanya’da da benzer endişeleri gündeme getirdi.


Almanya'da tır ve kamyon şoförü pazarındaki durumun henüz İngiltere’deki kadar dramatik olmadığı belirtilirken, ülkede nakliye aracı şoförü bulmanın giderek zorlaştığı kaydediliyor.


Almanya'da tüm taşımacılık sektörü, büyük ölçüde bunun sorumluluğunu üstlenen KOBİ şirketleri tarafından şekillendiriliyor.


Bazı lojistik şirketleri artık sürücü bulamadıkları için siparişleri iade etmek zorunda kalırken, bazı girişimciler ya kendileri şoförlük yapıyor ya da emeklileri devreye sokuyor.
 

HIZLI EHLİYETİN BEDELİ

Almanya’da hızlı şekilde tır ehliyeti edinmenin maliyeti 10 bin euro'nun üzerine çıkıyor.


Geçmişte birçok genç, Almanya Silahlı Kuvvetleri'nde (Bundeswehr) zorunlu askerlik hizmetinin bir parçası olarak ücretsiz kamyon ehliyeti alırken, zorunlu temel askerlik kaldırıldığı için bu eğitim imkanı da artık bulunmuyor.


Almanya'daki bir nakliye aracı şoförü ortalama 2 bin 400 ile 2 bin 600 avro brüt ücret kazanırken, masrafları ayrıca ödeniyor. Baltık ve Doğu Avrupa’dan gelen sürücülerin ise daha az kazandığı biliniyor.


EMEKLİ SAYISI ARTIYOR

Almanya Federal İstatistik Ofisi'nin (Destatis) projeksiyonunda, ülkede toplam emeklilerin sayısının 2035 yılına kadar yüzde 22 artarak 20 milyona yükseleceği öngörülüyor.


Kiel Dünya Ekonomisi Enstitüsü (IfW), Almanya’da demografik değişimin ekonomik büyümeyi yavaşlattığını değerlendirerek, yaşlanan nüfusunun ülke gayrisafi yurt içi hasılasının (GSYH) büyüme hızını 2026’da yüzde 0,9 altına düşüreceğini hesaplıyor.


NE KADAR ŞOFÖRE İHTİYAÇ VAR?

Federal Yük Taşımacılığı, Lojistik ve Bertaraf Birliği'nin (BGL) Yönetim Kurulu Sözcüsü Prof. Dr. Dirk Engelhardt, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Almanya'da halihazırda 60 bin ile 80 bin arasında tır şoförü eksikliği olduğunu hesapladıklarını söyledi.


Engelhardt, "Buna ek olarak, Almanya’da her yıl yaklaşık 30 bin tır şoförü emekli oluyor. Son yıllarda yılda yalnızca 15- 20 bin tır ehliyeti alındı, bu nedenle farkın daha da artması muhtemel." değerlendirmesinde bulundu.


Avrupa genelinde yaygın olan tır ve kamyon şoförü sıkıntısının çok özel nedenleri de olduğunu anlatan Engelhardt, sektörün “kötü imaj” kurbanı olduğunu belirtti.


Engelhardt, “Her şeyden önce, özellikle Almanya'da, sosyal takdir eksikliği birçok nakliye aracı şoförü için bir sorun. Tır ve kamyon şoförlerinin kamuoyundaki imajı, zorlu ve vazgeçilmez işlerinden dolayı hak ettikleri takdiri almaları için yeniden geliştirilmelidir.” değerlendirmesinde bulundu.
 

"ÇALIŞMA KOŞULLARI ÇEKİCİ OLMALI'

Engelhardt, çalışma koşullarının ve hesaplanamayan uzun bekleme sürelerinin sürücülerin hayatını zorlaştırdığını dile getirdi.


Tırlar için park yerlerinin sayısının az olduğunu anlatan Engelhardt. “Her akşam, çoğu zaman boşuna olan bir park yeri arayışı, ne yazık ki Almanya'daki on binlerce tır ve kamyon şoförü için hala günlük işlerin bir parçası. Tır sürücülerinin çalışma koşulları bu nedenle genel olarak yeniden daha çekici hale gelmelidir.” dedi.


Engelhardt, tır ve kamyon şoförü sıkıntısının artık Avrupa çapında bir sorun olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:

“Litvanya ve Polonya'da, Belarus veya Ukrayna gibi AB dışı ülkelerden gelen tır şoförlerine her yıl on binlerce AB çalışma izni veriliyor. Çünkü bu ülkelerde sürücü sıkıntısı var. İngiltere’de haftalardır boş süpermarket rafları ve fast food restoranlarında şişelenmiş ve sütlü içeceklerin mevcut olmadığına ilişkin endişe verici haberler alıyoruz. Kuşkusuz Brexit tarafından hızlanan gelişmeler. Ancak, Batı Avrupa'da da aynı durumun olacağını kesin olarak varsayıyorum. Batı Avrupa'da da bir arz çöküşüyle karşı karşıya kalacağımız gerçeğine karşı uyarıyoruz."
 

SAYGI EKSİKLİĞİ

Universal Transport Genel Müdürü Holger Dechant ise Almanya'da “Brexit” gerçekleşmediğini hatırlatarak, ülkede lojistik pazarında İngiltere’dekine benzer kamyon ve tır şoförü eksikliği yaşandığını belirtti.


Dechant, “İngiltere'de petrol istasyonlarında ve hastanelerde yaşananları görmek çok ilginç, Burada yaşananlar kamyon ve tır şoförlerinin sadece İngiltere’de ne kadar önemli olduğunu göstermiyor, Onlar Almanya’da, Türkiye’de ve dünyanın her yerinde çok önemli.” ifadesini kullandı.


Lojistik ihtiyacın arttığını hatırlatan anlatan Dechant, “Bu nedenle kamyon ve tır şoförlüğünü cazip hale getirmek için harekete geçmeliyiz. Türkiye'den Almanya'ya, Almanya'dan İngiltere'ye bir ürüne ihtiyacımız varsa taşımamız gerekiyor ve bu nedenle şu anda hayatımız için çok önemli. 200 yıl önce tır şoförlerine ihtiyacımız yoktu çünkü çiftliklerimiz vardı ve her şey yolundaydı. Depolarımız yoktu ve küresel lojistik ağımı yoktu. Ama bugün Asya'dan ve ABD’den parçalara ihtiyacımız var.” değerlendirmesini yaptı.


YILLIK KAZANÇ 30-40 BİN EURO

Dechant, “Kamyon ve tır şoförü eksikliğini” lojistik pazarının bir sorunu olarak gördüklerini belirterek, “Bence kamyon ve tır şoförlerinin sadece paraya değil daha fazla saygıya ihtiyaçları var. Bu insanlar okulu terk etmiş ve şoför olmuş gözüyle görülmemeli. İnsanların kamyon ve tır şoförü olmak istememesinin nedeni saygı eksikliği.” değerlendirmesinde bulundu


Almanya’da tır şoförlerinin yıllık 30 bin ile 40 bin arasında avro kazandıklarını belirten Dechant, İngiltere’de bu şoförlerin kazançlarının 60 bin sterline çıkmasının “inanılmaz” olduğunu söyledi.


Dechant, “Tır şoförlerimize daha fazla para vermekle ilgili bir sorunumuz yok. Ama bu fazlalığı müşterilerimizden almam gerekiyor. İşte sorun budur.” dedi.


İngiltere’de kamyon ve tır şoförü eksikliğine 3 aylık gibi kısa çözümleri yanlış olarak değerlendiren Dechant, “Şoförlere biraz saygı ve biraz daha para. Sonra hiçbir sorun kalmaz.” yorumunu yaptı.