VENEDİKLİ ressam ‘Tiziano Vecellio’nun adını duydunuz mu bilmiyorum… Kısaca ‘Titian’, ‘Tizian’ veya ‘Tiziano’ olarak da tanınır. Bir iki hafta önce Frankfurt’ta dünyaca ünlü Staedel Müzesi’nin önünden geçerken farkına vardım. Müzede ‘Tizian ve Venedik’te Rönesans’ adıyla sergi açılmış… 13 Şubat’ta başlayan sergi 26 Mayıs’a kadar sürecek… Sanatçının 60’ı aşkın büyük müzelerden ödünç alınabilmiş 20 eseri sergileniyor.

Venedik Okulu’nun en önemli temsilcisi kabul edilen Tizian 1477 veya 1488’de doğmuş… Tizian’ın kabiliyetini gören babası 9 yaşında Venedik’e götürüp ressam ve fresk sanatçısı Sebastiano Zuccato’nun yanına vermiş… Tizian daha sonra Gentile ve Giovanni Bellini kardeşlerin atölyesine geçmiş… Ağabey Gentili 1479’da Fatih Sultan Mehmet portresini yapmak üzere İstanbul'a gönderilen ressam… 16 ay kalmış… Fatih Sultan Mehmet tablosu Gentile Bellini'nin en önemli tablolarından biridir. Tablonun sağ alt köşesinde 25 Kasım 1480 yazar.

Bellini’lerin atölyesindeki ressam Giorgione’nun, Tizian’ın üzerinde etkisi çok büyük… Tizian'ın asıl öğretmeni Giorgione deniyor. Giorgione 1510’da, Giovanni Bellini 1561’da ölür… Tizian’ın ünü yayılır. Önce Venedik Cumhuriyeti'nin baş ressamı, 1533’te de imparatorluğun resmi ressamı olur.

Tizian 27 Ağustos 1576’da Venedik’te 88 veya 99 yaşında öldüğü güne kadar hiç durmadan çalışmış. Örneğin ‘İnebahtı Deniz Savaşı’nı anlatan ‘Battaglia di Lepant’ tablosunu ölümünden bir yıl önce tamamlamış. 1539 yılı civarında Kanuni Sultan Süleyman'ın, 1550 yıllarında da Hürrem Sultan’ın ‘La Sultana Rossa’ adlı tablosunu yapmış… Her ikisini de görmediği halde tablolarını nasıl yaptığı da diğer bir sır…

Kuratör anlattı… Tizian’ın önemini anlamak sanatta Ortaçağ, Yeniçağ, Rönesans, Floransa Okulu, Venedik Okulu gibi kavramları iyi bilmeyi gerektiriyor. Bunları burada anlatmak zor… 14. Yüzyıl’da başlayıp 17. Yüzyıl’a kadar süren Venedik Okulu ışık, renk kullanımına ağırlık veren bir geleneği temsil ediyor… Venedikli ressamlar Rönesans’tan başlayarak tablolarında Floransa Okulu’ndan farklı bir geleneği başlatıp rengin büyülü etkisini kullanmaya başlamışlar… Venedik Okulu’nun kurucusu Giorgione… Ama onun genç yaşta ölümünden sonra çırağı Tizian, bu okulun en önemli ressamı olarak niteleniyor… Tizian’ın da tablolarına bu gözle bakmak gerekiyor…

Meraklılara imkanı varsa sergiyi gezmelerini tavsiye ederim… Frankfurt uzak ise yakınınızdaki başka bir müzeye gidin… Bana ne Tizian’dan ne de onun tablolarından demeyin… Bugünü anlayabilmek, estetik birikimimizi güçlendirmek için gitmemiz, görmemiz gereken birer kültür adalarıdır müzeler… Tizian’ın tabloları da resimde Rönesans’ı anlamak için birer aracıdır…


NOT : Sergide maalesef Kanuni ve Hürrem Sultan’ın tabloları yok…