MUSTAFA KÖKER
GİRNE

Tüp bebek ve emryo transferi gibi konuların uzmanları iki gün süreyle KKTC’nin Girne kentinde yeni gelişmeleri tartıştılar.

Gazi mağusa’daki Crown IVF Merkezi tarafından düzenlenen ‘Bahar Sempozyumu’na İngiltere’den 68 ve Türkiye’den bir uzman hekim katılarak iki gün boyunca bu alandaki gelişmeleri tartıştılar.

Girne Acapulco Hotel’de hafta sonunda gerçekleşen sempozyuma katılan İngiliz ve Türk bilim insanları, Tüp Bebek, Yumurta ve Spermlerin dondurulması, aynı cinsten çiftlerin tüp bebek sahibi olup alamayacakları, Embriyo farklılıkları gibi konulardaki son gelişmeleri masaya yatırdılar.

Leeds medikal Centre’dan Dr. Chris Bulmer, Glasgow’dan Rachel Gregoire, Liverpool Hewitt centre’dan Prof. Charles Kingsland, Antalya Tüp Bebek Merkezi’nden Dr. Kemal Özgür, Londra’dan Stuart Lavery ile Dr. Gillian Lockwood, Prof. Roy Homburg, Edi Osagie, Kevin McElleny ve Rachel Cutting gibi uzmanların katıldığı sempozyumda tüp bebek konusunda tüm yeni gelişmeler konuşuldu.

AVRUPA BİRLİĞİ’NDE CİNSİYET TAYİNİ YAPILAN TEK ÜLKE KIBRIS

Bu yıl altıncısı yapılan sempozyuma ev sahipliği yapan Crown IVF Centre Direktörü Dr. Halil İbrahim Tekin, yaptığı değerlendirmede, Kıbrıs’ın Avrupa Birliği ülkeleri arasında, cinsiyet tayini yapmaya izin veren tek ülke olması ve burada en son teknoloji ile bilgi birikimine sahip uzmanların görev yaptığı klinikler nedeyle ilgi odağı olduğunu ifade etti.

Kendisinin 20 yıldan bu yana tüp bebek, son 17 yıldır da yumurta bağışı ve cinsiyet tercihi konusunda çalıştığını hatırlatan Tekin, “KKTC’nin nüfusu 250 bin ve bu adada şu anda 13 Tüp Bebek Merkezi var. İspanya’dan sonra yumurta bağışı konusunda ikinci sıradayız. Avrupa’da bizden daha büyük sektörü olan yok. Cinsiyet tayininde bir numarayız. Birçok yerde yasak olduğu için. En füvenilir merkezler burada. Ya Kıbrıs’ta yaptıracaksınız ya gidip Tayland’da yaptıracaksınız ki, Rusya, Ukrayna tıbbi alt yapıları oldukça yetersiz. Batı’ya uymuyor. Bu itibarla Kıbrıs önemli bu konuda.

Dr. Halil İbrahim Tekin

Ben 20 yıldır tüp bebek yapıyorum. 17 yıldırda Kıbrıs’ta yumurta bağışı ve cinsiyet tayini ile uğraşıyorum. İstanbul’da da devam ediyoruz çalışmalarımıza inşallah yakında Azerbaycan’da da yapacağız. Ciddi bir talep var. Bu bizim geldiğimiz nokta, ciddi fedakarlıklarla gelinecek bir yer. Biraz şansda yardımcı oluyor. İnovasyon dedikleri gelişme çalışmalarına da harcamak lazım” dedi.

DR. RAFET GAZVANİ: TÜRKİYE AVRUPA’NIN BULUNDUĞU YERDE

Sempozyumun İngiltere ayağını organize eden Liverpool Kadın Hastane’nin Tüp Bebek bölümünün şefi Türk doktor Rafet Gazvani de yaptığı değerlendirmede, Türkiye ve KKTC’nin tüp bebek konusunda Avrupa’nın bulunduğu yerde olduğunun kaydetti.

Dünyadaki gelişmeleri yakından izleyerek uygulamalarının KKTC ve Türkiye’de anında hayata geçirildiğini belirten Gazvani, kilinik ve eleman konusunda Avrupa’dan daha iyi olunduğunu belirterek, “Gelişmelerin çoğu İngiltere’de ve Amerika’da oluyor. Özellikle İngiltere, çünkü IVF’nin başladığı ülke çünkü. Önemli gelişmeler hala ilk başta hala İngiltere’de oluyor. Malesef Türkiye’de araştırma ve geliştirmeye verilen önem , yatırım ve kültür o kadar eskiye dayanmıyor. Ama İngiltere veya başka bir yerde yeni birşey geliştirildiğinde, bulunduğunda, kanıtlandığında bunun ilk kullanılmaya başlandığı yerlerin başında Türkiye geliyor ve Kıbrıs. O yüzden kalite açısından, elemanlar ve el yetenekleri açısından hiç geride değil. Bence Türkiye’deki klinikler birçok yönden İngiltere’dekilerden daha iyi. Çünkü İngiltere’deki bütün kliniklerin elinde teknik imkanlar var, bence Türkiye’deki elemanlar çok daha uygun pozisyonda klinikler için. Bu da kliniklere avantaj sağlıyor.

Bizim kıbrıs’a gönderdiğimiz hastaların yüzde 99’u İngiliz. Bu kliniğe İngiltere’den en az 30 – 40 klinikten hasta geliyor.  Onların da çoğu İngiliz veya İngiltere’de yaşayanlar.

İngiltere’de yumurta bulmak kolay olmadığı için ve gebelik oranlarının daha düşük olduğu için. Bizim burada, Halil İbrahim Tekin’in kliniğinde İngiltere’de elde edebileceğimiz gebelik oranlarından aşağı yukarı yüzde 20 daha fazla.

Dr. Rafet Gazvani

Bunun da nedenleri, İngiltere’deki teknoloji zaten mevcut. Bunun yanısıra, laborator elemanları muhtemelen İngiltere’deki elemanlardan daha iyi” şeklinde konuştu.

DOKTORLAR İYİ, ÜCRETLER MAKUL, SONUÇLAR BAŞARILI

KKTC ve Türkiye’de tüp bebek konusunda doktorların daha iyi olduğunun altını çizen Gazvani, şöyle konuştu:

“Donörlerin çoğu ingiliz hastaların özelliklerine uygun olması gerekiyor. Çoğu Rusya’dan Ukrayna ve Çekoslavak gibi Slav ırklı donörler var. Ama her yerden donör var. Ortadoğulu, Afrikalı, çin ya da Uzak Doğulu hastalarımızda var. Onlara uygun donörlerde var. Çünkü Uluslararası üniversiteler de olduğu için burada, her yerden donör buluyorlar. Hasta nereden ister donör bulunyor.

Türk ve Müslüman donörler, tercih ettiği şekilde donörler bulunuyor.

Burada önemli olan doktorlar, hastalara verilen hizmet ve hastaların donör seçebilmeleri. Her klinikte böyle bir imkan yok.  Biz hastaya tarihi seçiyor, donör seçiyor. Göz rengini, kaş rengini, üniversite mezunu, hatta ayakkabı, sütyen numarasına kadar seçiyorlar. Atletik olmasını isteyen, müziğe duyarlı olmasını isteyen donörler bulunuyor. Müzisyen bulunamadığı zaman sanat eğitimi almış donör bulunuyor.

Bu tedaviler, İngiltere fiyatı 1300 sterlin civarında. Biz hastayı burada klinikle bağlantısını sağlıyoruz. O hasta bize bu ücreti ödüyor. Kliniğe ise 6300 sterlin gibi bir ücret ödüyor. Yol masrafı gibi giderlerle ortalama 8 bin sterline maloluyor.

İngiltere’den gelen hastalar 6-7 sene önce başladı. Ekonomik kriz pek etkilemiyor. Bu fiyatın içine 10-13 iyi gelişmiş yumurta. Garantili olarak beşinci gün bir set embryonun konulması ve eğer hamile kalmaz ise bir miktar daha yumurta verilmesi garanti ediliyor.

Türkiye’den gelen hastalara farklı sabit ücret ve belli sayıda embryo garantisi veriyorlar. Türkiye’den gelenler aşağı yukarı 4 bin sterline maloluyor. Bir embryo garantisi sunuluyor. Yumurta sayısı gibi garantisi olmuyor. İngiltere’den gelenler uzaktan geldiği için bir defada tedavinin sağlanabilmesi için böyle bir paket sunuluyor. Senede İngiltere’den ortalama 250 ile 300 hasta bizim kliniğimize geliyor. Bize İngiltere’deki klinikler gönderiyor hastaları.”