Halk arasında ışın tedavisi olarak bilinen radyoterapi, kanser tedavisinin önemli silahlarından birisi. Kanser teşhisi alan hastaların %65-70’ine, hastalıklarının bir döneminde radyoterapi uygulanıyor. Tümörü tamamen ortadan kaldırmaya ya da cerrahiye hazırlamak için küçültmeye yönelik olarak faydalanılan radyoterapi, son derece gelişmiş tekniklerle uygulanmasına rağmen bir takım yan etkilere yol açabiliyor. Özellikle baş-boyun ve yemek borusu kanserlerinin tedavisinde tümör dokusunun dışındaki sağlıklı dokularda meydana gelen hasar, hastanın özellikle yemesini içmesini sıkıntıya sokuyor. Antalya’da düzenlenen 12. Ulusal Radyasyon Kongresi’nin basın toplantısında konuşan Türk Radyasyon Onkolojisi Derneği Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Esra Kaytan Sağlam, radyoterapi gören hastaların beslenmesine özel önem göstermesi gerektiğini söyledi. 

TEDAVİ ÖNCESİNDE DİŞLERİNİZE BAKTIRIN

Baş-boyun bölgesi, akciğer ve yemek borusu ışınlamalarından önce hastaların mutlaka diş ve dişeti hastalıklarını tedavi ettirmeleri gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Sağlam, ağız hijyeni bozuk ve ağız bakımını yapmayan kişilerde yan etkilerin daha şiddetli gözüktüğünü söyledi. Prof. Dr. Sağlam, hastaların beslenme ile ilgili dikkat etmeleri gereken noktaları şöyle sıraladı:

l Tedavi sırasında dişlerinizi düzenli olarak fırçalayın, tuzlu-karbonatlı gargaralarla düzenli ağız bakımı yapın. Pamukçuk gelişirse, mutlaka tedavi ettirin ve dil pasını temizletin.

l Günde en az 8-10 bardak su tüketin.

l Sigara ve alkolden uzak kesinlikle durun.

l Tedavinin yan etkileri ortaya çıkana kadar normal beslenmeye devam edin ancak ağız ve boğaz yapısını tahriş edecek asitli ve acı-baharatlı yiyecekleri tüketmeyin.

l Yemek tercihlerinizi yaparken mümkün olduğu kadar çorba komposto gibi sulu, sebze püresi ya et püresi gibi yumuşak gıdaları seçin.  

l Yediklerinizi ve içtikleriniz oda sıcaklığında olmalıdır. Çok soğuk, çok sıcak veya kaynar olarak tüketmek tavsiye edilmez.

l Diyetisyen kontrolünde, haftalık kilo ve vücut-kitle indeksi, vücut yağ, protein ve su oranları takip edilmelidir. Gerekirse, protein ve kalori desteği amacıyla ile sıvı veya toz şeklindeki hazır mamalar kullanılabilir. Glutamin adlı aminoasitin ağız ve boğaz yaralarını ve yutma güçlüğünü azaltan etkisi klinik çalışmalarda ispatlandığı için uygun dozlarda kullanılması önerilmektedir.

l Vitamin kullanımının faydaları net olmamakla beraber D vitamini özellikle Meme kanseri, barsak tümörleri ve prostat kanserli hastalarda faydalı olduğu gösterilmiştir. Kanserden korunmada ve yaşam sürelerinde etkili olduğunu gösteren çalışmalar mevcuttur.

BOĞAZ TAHRİŞ OLUYOR

Baş-boyun, akciğer, yemek borusu gibi organların ışınlanması sırasında, ağız içi ve yemek borusu yüzeyinde bozulma, yutma güçlüğü, ağız kuruluğu, tat değişiklikleri gibi yan etkiler oluşabiliyor.

Şekerden uzak dur tavuk, balık, yumurta ye

Protein, bütün kanser tedavilerinde önemli bir yer tutar. Et suyu-tavuk suyu çorbalar  protein yönünden oldukça zengindir. Her gün en az bir yumurta tüketilmesi tavsiye edilir. Yumurta saf protein kaynağıdır ve kolesterolü yüksek olanlar bile güvenle yiyebilir. Balık da mutlak tüketilmesi gereken yiyeceklerden olup özellikle dip balıklarından kaçınmak gerekir.

 Şeker hayatımızdan hemen hemen çıkarılması gereken gıdalardandır. Kullanılacak ise en az işlenmiş hali ile kullanılması tercih edilmelidir. Bal şifacı olarak bilinip çok tüketilen bir üründür. Makul ölçülerde tüketildiğinde bal, meyve ya da pekmezden alınan şekerden bir zarar gelmez. O nedenle ‘şekerden tamamen uzak durulmalıdır’ diye bir düşünce tartışmalıdır. Yani balı kahvaltıda tüketirseniz sorun yok, ama kaşık kaşık yerseniz zararlı olması kaçınılmadır.

ZİYNETİ KOCABIYIK