Chia tohumunun uzun yolculuklarda beslenmek için Aztekler tarafından kullanılmış antik bir tahıl olduğunu belirten Uzman Diyetisyen Şebnem Kandıralı Yıldırım, bu tohumların kan basıncını düzenlediğini ve birçok yararının olduğunu söyledi.
Uzman Diyetisyen Şebnem Kandıralı Yıldırım, “1990’lı yıllarda Arjantin’de çiftçiler besin değeri daha yüksek beyaz renkli chia tohumlarını yetiştirmişlerdir. Salba olarakta adlandırılan bu tohumlar susam tohumlarından biraz daha küçüktür. İyi bir omega 3 kaynağıdır. Chia tohumlarının yağ içeriğinin yüzde 60’ı alfa linolenik asitten (ALA) oluşur. ALA bitkilerde bulunan bir omega 3 çeşididir. Bu tohumlar balık ve yosun yağlarında bulunan DHA ve EPA içermez. Keten tohumunun aksine chia tohumu bütün olarak tüketilebilir, besin öğeleri yeterince emilebilir” dedi.
Chia tohumlarındaki yağların kolay kolay okside olmadığını ifade eden Yıldırım, “Bu da bu tohumun yıl boyunca saklanabileceği anlamına gelir. Chia tohumları yüksek absorbe edilebilme özelliğine sahiptir. Yapılan bir çalışmada 7 hafta boyunca günde 25 gram alınan chia tohumu kanda bir hafta sonrasında ALA seviyelerinde belirgin bir artış sağladığı gözlenmiştir. Çalışma sonunda ALA seviyeleri yüzde 138’e ulaşmıştır. Chia tohumlarında besin öğeleri yoğundur. İyi bir omega 3 kaynağı olmasının yanı sıra chia mükemmel bir kalsiyum, protein, manganez ve lif kaynağıdır. 2 yemek kaşığı chia tohumu 4 gram lif içerir, 46 kcal bir enerji sağlar. Klorojenik asit, flavonoller, kuersetin ve kaffeik asit olmak üzere çok değerli antioksidanlar içerir” açıklamasında bulundu.
“Chia tohumları tokluk hissini arttırır”
Bu tohumların su tutucu özelliklerinin olduğunu kaydeden Yıldırım, “Chia tohumlarını bir bardak suyun içerisine koyarsanız tohumlarda lifler genişler, birkaç dakika sonra viskoz bir jel oluştururlar. Mide içerisinde de bu hali aldığından tok kalmanıza yardımcı olur. Genel olarak yapılan tüm çalışmalarda lif alımının tokluk sağladığı bilinmektedir. Lif midede genişlediği için beyine yemek için az bir yer kaldığı sinyalini gönderir, bu sayede besin alımı azalır” ifadelerinin kullandı.
“Chia tohumları kalp dostudur”
Kalp dostu olan chia tohumlarının kan şekeri seviyesini de düzenlemeye yardımcı olduğunu belirten Yıldırım, “Yapılan hayvan bazlı çalışmalarda kalp inflamasyonunu azalttığı ve dislipidemi (kanda anormal yağ birikimi) başlamasını önlediği sonuçlarına varılmıştır. Tip 2 diyabetli hastalarda günde 4 çay kaşığı 12 hafta kullanım sonunda sistolik kan basıncı, C-reaktif protein (inflamasyon göstergesi), fibrinojen (kan pıhtılaşması belirteci) ve HbA1c (3 aylık kan şekeri ortalaması) gibi kalp hastalığı için risk faktörü olan değerlerde azalma kaydedilmiştir. Bu çalışmada en dikkat çeken kısım chia tohumlarının kan basıncını yalnızca ilaç kullanımı ile düşürülebilen seviyelere düşürmüş olmasıdır. Kahvaltıda; gevrekler üzerine serpilebilir, lif ve omega 3 alımı için yoğurt ve meyve ile birlikte tüketilebilir, proteinden zengin bir alternatif için sebzeli bir omlete eklenebilir. Öğlen; tam buğday unundan domates soslu makarnaya chia tohumları eklenebilir, bal ve balzamik soslu ıspanak ve cevizli bir salataya eklenebilir. Akşam; ev yapımı burgerlere 1/4 bardak chia tohumu karıştırılabilir, ev yapımı çorbaları koyulaştırmak için eklenebilir, öğütülmüş chia tohumları bir et ya da tavuğa sos hazırlamak için kullanılabilir. Ara öğünlerde; öğütülmüş ya da bütün chia tohumları ekmek, kek, kurabiye yapımında değerlendirilebilir ya da taze meyveli bir içecek chia tohumları ile hazırlanabilir. Örneğin; 3 yemek kaşığı chia tohumu, 1/2 su bardağı su, 3/4 bardak nar suyu, 1 yemek kaşığı taze limon suyu. Blendırdan geçirilip tüketilebilir” şeklinde konuştu.
