İngiltere’de özel sektördeki kiracılar, piyasa­daki kiralık ev sayısının azalma ris­kinden dolayı fiyatlarda artışla karşı karşıya.

Yüzbinlerce ev sahibi, on yıldır ar­tan ev fiyatlarından faydalanarak ka­zanç elde etmek için evini satmayı planlıyor. Hükümetin kiralamak için ev satın alanlara (buy-to-let) karşı vergi yardımlarını azaltması da ev sahiplerini bu piyasadan çıkmaya iten sebepler arasında gösteriliyor.

Ev sahiplerini temsil eden bir kuru­luş olan Residential Landlords Asso­ciation (RLA), ülkedeki dört ev sahi­binden birinin, gelecek yıl içerisinde en az bir evini satmayı planladığını söylüyor. Yapılan açıklamaya göre bu durum, özel sektörde ev kiralayan ki­racılar için bir krize yol açabilir.

Ülke genelinde 5 milyon kişinin özel sektörde kiralanan evlerde ya­şadığı belirtiliyor.

The Times gazetesinin haberine göre, ülkedeki bebeklerin yarısı, özel sektörde ev kiralayan ailelere doğuyor.

Britanya genelinde 1,5 milyon ev sahibi bulunduğu ve bunların top­lamda 3,4 milyon mülke sahip ol­duğu ifade ediliyor. RLA, ev sahiple­rinin mülklerini satmaya başlaması halinde kiracıların daha az seçeneğe sahip olacağını ve daha yüksek kira ücretleriyle karşı karşıya kalacakla­rını söylüyor. Mortgage danışmanları da ülkede ev kiralayan birçok kişi için ev sahibi olmanın hala gerçekçi bir seçenek olmadığını düşünüyor.

Sosyal konutlar için hazırlanan bekleme listeleri de oldukça uzun. The Royal Institution of Chartered Surveyors tarafından daha önce yapılan açıklama­larda da kira piyasasındaki arz ve talep dengesizliğinin, gelecek beş yılda kira fiyatlarını yüzde 15’ten fazla yükseltmesinin beklendiği uyarılarında bulunulmuştu.

Hükümetin alabilecekleri vergi yardımlarını azaltmasıyla ev sa­hipleri, kiraladıkları evleri sat­maya daha sıcak bakmaya başladı.

Nisan 2020 tarihinden itibaren, ev sahipleri yalnızca gelir vergisi­nin temel oranına göre vergi yar­dımı alabilecek. Kiralamak için ev alanların ödediği damga vergisi (stamp duty) de Nisan 2016’dan itibaren yüzde 3 oranında yüksel­tilmişti.

Ayrıca, hükümetin yeni plan­larına göre, ev sahiplerinin kira­cıları evlerinden çıkarması daha zor olacak.

RLA’dan David Smith, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu:

“Hükümetin sektördeki vergi­leri arttırması, halihazırda kira­cıların yaşayacak yer bulmasını zorlaştırmaya başladı. Birçok ev sahibi kira sözleşmelerini yenile­miyor. “İyice düşünülmediği ve aceleye getirildiği takdirde, ev sa­hiplerinin mülklerini geri alabilme yöntemlerinde yapılacak değişik­likler, bu durumu daha da kötü­leştirme riski oluşturuyor.

“Büyümeye yönelik vergilen­dirmeyle arzı yükseltmek ve ev­leri geri alma sürecini herkes için adil bir şekilde gerçekleştirmek için harekete geçilmesi gerekiyor.”

Son on yılda ev fiyatlarında gö­rülen artışlar da ev sahiplerini sa­tışa teşvik eden en büyük neden­lerden olarak görülüyor.

Emlak acentesi Hamptons ta­rafından yapılan bir araştırmaya göre, geçen yıl İngiltere ve Gal­ler genelinde mülklerini satan ev sahipleri, evleri aldıkları fiyattan yaklaşık olarak 80 bin sterlin daha fazla vergi öncesi kazanç elde etti.

Buna rağmen, kazanılan mikta­rın bölgeye göre farklılıklar oluş­turduğu belirtiliyor.

Londra’daki ev sahipleri en çok kazanan kesim olurken, Kuzey­doğu bölgelerindeki ev sahipleri­nin en az kazanan kesim olduğu ifade ediliyor. Araştırmaya göre, satış yapanlar evlerini ortalama olarak 9,6 yıl elinde tuttu.

Hükümet tarafından yapılan ve Ocak ayında yayımlanan araş­tırmaya göreyse ev sahiplerinin yüzde 10’u, sahip oldukları ev sa­yısını azaltmayı düşünüyor.

Bu ev sahiplerinin mevcut kira anlaşmalarının yüzde 18’ini oluş­turduğu belirtiliyor.

Buna rağmen, mevcut kira an­laşmalarının yüzde 16’sını oluştu­ran ev sahiplerinin ise daha fazla ev satın almayı planladığı ifade edildi.

Bu da kiralık ev arzında yaşa­nacak azalmanın sınırlı olabileceği anlamına geliyor.

Yine de kiralık ev taleplerinin artmakta olduğu ve arzda yaşana­bilecek küçük düşüşlerin bile ki­racılar için sorun oluşturabileceği belirtiliyor.