Babasının otobüs şoförü maaşıyla büyüyen Khan, İşçi Partisi içinde parlayıp Londra'nın Tooting bölgesi milletvekilliğine seçilmişti.
Khan'ın Londra Belediye başkanlığı yarışındaki en yakın rakibi Muhafazakar Parti Richmond milletvekili Zac Goldsmith ile çizdiği zıtlık ise göz kamaştırıcı.
'ZENGİN VE YOKSUL'
Londra Belediye başkanlığı için yarışan Muhafazakar aday Goldsmith, eski başbakanlardan Margaret Thatcher'ın yakın arkadaşı olan büyük bir bankerin oğlu ve tıpkı Başbakan David Cameron ve görevi bırakan Londra Belediye Başkanı Boris Johnson gibi, zengin ve soylu ailelerin çocuklarını gönderdiği prestijli Eton kolejinde okumuş biri.
Belediye başkanlığı yarışında Khan sınıf farklılığını sembolize eden bu çarpıcı zıtlıktan yararlanırken, Muhafazakarların kampanyası da her fırsatta, eski bir insan hakları avukatı olan Sadiq Khan'ın "radikal görüşlü Müslümanlar" ile aynı platformları paylaştığı, güçlü bir makama gelmesi tehlikeli bir kişi olduğu temaları üzerinden yürütüldü.
Öyle ki Muhafazakar Parti içinden bile bu stratejinin yanlış olduğu, ırkçılık olarak yorumlandığı ve partiye zarar verebileceği görüşleri dile getirilmeye başlandı.
MÜSLÜMAN VE 'SOL' OLMAK
Seçimden kısa bir süre önce YouGov tarafından yapılan bir kamuoyu yoklaması Londralıların yüzde 55'inin, belediye başkanının Müslüman olmasını sorun olarak görmediğini ortaya koydu.
Eşcinsel evliliklerini savunan, içki içmemesine rağmen, kampanyasını seçim bölgesinde yıkılmaktan kurtardığı bir pubda başlatan Khan, Londralı seçmenin çoğunluğu nezdinde Müslümanlara atfedilen önyargıları yıkmayı başarmış görünüyordu.
Ama aynı yoklamanın bir diğer önemli sonucu katılanların yüzde 31'inin Müslüman aday konusunda rahatsızlık ifade etmesiydi.
Sadiq Khan'ın İşçi Partisi içindeki konumlanışı da oyların yönünde etkisi olabilecek bir faktör olarak zaman zaman gündeme geldi.
Khan partinin sol kanadından. Ama 8 ay önce büyük kitle desteğiyle parti liderliğine getirilen Muhafazakarların "fazla sol" buldukları Jeremy Corbyn'den çok, önceki lider Ed Milliband'a yakınlığıyla biliniyor. Yine de kampanyası sırasında rakipleri, sendikalara yakınlığı nedeniyle onun "fazla solda" olduğunu belirterek bir kısım seçmeni etkilemeye çalıştılar.
Khan burada da enerjikliği ve esnekliğiyle "pratik bir solcu" izlenimi vermeyi başarmış görünüyor.
Khan, kampanyasında öne çıkardığı, ucuz kamu taşımacılığı, konut krizine sosyal çözümler getirme ve hava kirliliği ile mücadele gibi "halkçı" öncelikleriyle seçmene ulaşmakta etkili olmuş görünüyor.
Londra belediye başkanının elinde, düşünüldüğü kadar geniş olmasa da, çok önemli yetkiler var:
Britanya sınırları içindeki en büyük polis teşkilatı Londra belediye başkanına bağlı.
Başkentte neyin yapılacağı ve neyin yıkılacağına ilişkin çerçeveyi çizme ve denetleme yetkisine sahip.
Ülkenin tümünün bağımlı olduğu kent ekonomisi ve ulaştırma ağları üzerinde sıkı bir denetim gücü var.LONDRA’NIN İLK MÜSLÜMAN BELEDİYE BAŞKANI
İngiltere'nin başkenti Londra'da yapılan belediye başkanlığı seçimini İşçi Partisi'nin adayı Sadık Khan kazandı. Khan, Londra'nın ilk Müslüman belediye başkanı oldu.
Başkent Londra'da iki dönemdir Türk kökenli Boris Johnson'ın yürüttüğü belediye başkanlığına gelecek yeni ismi belirlemek için seçmenler perşembe günü sandık başına gitti. İşçi Partisi adayı Sadik Khan ile iktidardaki Muhafazakar Parti'nin adayı Zac Goldsmith arasında geçen yarışta, 1 milyon 310 bin 143 seçmenin oyunu alan Sadık Khan, Londra'nın yeni belediye başkanı oldu. Rakibi Goldsmith ise 994 bin 614 oyda kaldı.
Oyların yüzde 56,8'ini alarak Londra Belediyesi'ndeki 8 yıllık Muhafazakar Parti dönemine son veren Khan, sonuçların açıklanmasından sonra yaptığı konuşmada, Londralı olmaktan ve bu göreve getirilmekten büyük onur duyduğunu belirterek, tüm seçmenlere teşekkür etti. 46 yaşındaki Khan, Londralılara konut, iş ve temiz hava sözü verdi.
Khan'ı sosyal medya üzerinden kutlayan İşçi Partisi Genel Başkanı Jeremy Corbyn, "Tebrikler. Herkesin eşit olduğu bir Londra oluşturmak adına seninle çalışmak için sabırsızlanıyorum" ifadelerini kullandı.
Babası otobüs şoförü olan Khan'a, Muhafazakar Partili bakan Sajid Javid'den de destek geldi. İngiltere İş, Yenilik ve Ticaret Bakanı Javid, twitter hesabından, "Pakistanlı başka bir otobüs şoförünün oğlundan tebrikler" yazarak Khan'ı seçim zaferi nedeniyle kutladı.
Uzun yıllar İşçi Partisin milletvekilliği yaptıktan sonra 2003’te partiden atılan Galloway, seçime genel başkanı da olduğu Respect (Saygı) Partisi’nin adayı olarak giren George Galloway, 36 bin 357 seçmeni ikna ederken, sandıktan kendisi için 152 bin 27 oy çıkan Yeşil Parti adayı Sian Berry, en fazla oy alan üçüncü isim oldu.
- TÜRK KÖKENLİ JOHNSON GİTTİ, MÜSLÜMAN KHAN GELDİ
Pakistanlı göçmen bir ailenin çocuğu olarak 1970 yılında Londra'da dünyaya gelen Khan, Kuzey Londra Üniversitesi'nde hukuk eğitimi aldı.
Dönemin İngiltere Başbakanı Gordon Brown tarafından 2008 yılında Toplumlardan Sorumlu Devlet Bakanı olarak atanan Khan, daha sonra Ulaşım Bakanlığı görevini yürüttü.
Mayıs ayında yapılan genel seçimden sonra gölge kabinede "Londra'dan Sorumlu Bakan" görevine getirilen Khan, belediye başkanlığına aday olmak için bu görevinden istifa etti.
Evli ve iki kız babası Khan, 2005 yılından bu yana Londra'nın güneyindeki Tooting bölgesini İngiliz Parlamentosunda temsil ediyor.
Londra Belediye Başkanlığı koltuğunda 2008 ve 2012 yıllarındaki son iki seçimi kazanan, Damat Ferit Paşa hükümetinde İçişleri Bakanlığı yapan Ali Kemal Bey'in torununun oğlu ve ülke siyasetinin renkli isimlerinden Muhafazakar Partili Boris Johnson oturuyordu.
- KHAN'DAN LONDRALILARA KONUT SÖZÜ
Khan, seçim kampanyası boyunca rakipleri gibi başkentteki konut sıkıntısı üzerinde durdu. Müslüman başkan Khan, seçmenlere emlak satışında yabancı yatırımcılara değil, kentte yaşayanlara öncelik tanıyacağı sözünü verdi.
Khan ayrıca, Boris Johnson döneminde yaşanan artışlar nedeniyle tepkilere neden olan toplu ulaşım ücretlerini de 4 yıl boyunca donduracağını vaat etti.
Birleşik Krallık hükümetinin yürüttüğü aşırılıklarla ilgili çalışmalarda kendisini "aşırılıkla mücadele edecek İngiliz Müslüman" olarak tanımlayan Khan, kampanyası boyunca "aşırı akımların tehdidi altındaki" Londralıların güvenliğinin birinci önceliği olacağını vurguladı.
Birleşik Krallık'ta yaklaşık 3 milyon Müslüman yaşıyor. 9 milyon kişinin yaşadığı Londra'nın nüfusunun yüzde 12'sini Müslüman toplum oluşturuyor.
- LONDRA BELEDİYE BAŞKANININ YETKİLERİ
Londra, 1998'de yapılan yerel referandumun ardından 2000'de yürürlüğe giren özel bir yasayla yönetiliyor.
Bölgesel yönetim niteliğindeki Londra, belediye başkanının yetki ve sorumluk alanı itibarıyla ülkedeki diğer belediyelerden ayrılıyor. Kentte ekonomik kalkınma, toplu taşıma, otoyollar, itfaiye servisleri, yapılaşma ve stratejik planlamanın yanı sıra güvenlik de belediye başkanının sorumluluğunda bulunuyor. Yaklaşık 60 bin personelin hizmet verdiği Metropolitan Polisi, belediye başkanına bağlı çalışıyor.
Dün yapılan seçimle, belediye başkanını denetlemekten sorumlu 25 kişilik kent meclisi de belirlenmiş oldu.
Londra, yaklaşık 9 milyonluk nüfusu ile İngiltere’nin gayrisafi milli hasılasının neredeyse dörtte birini sağlıyor. Londra Belediyesinin bütçesi ise yıllık 17 milyar sterlin (yaklaşık 70 milyar TL).
