Çanakkale Anma Platformu Genel Koordinatörü Servet Hassan, Çanakkale Savaşlarının 100. yıldönümü vesilesiyle İngiltere’nin ilk ve tek Çanakkale Anıtı’nın bulunduğu National Arboretum'da düzenlenen anma töreninde Atatürk’ün Anzak annelerine hitabını okudu. Törene, yakınları Çanakkale'de savaşmış İngilizlerin yanısıra Avustralya ve Yeni Zelenda'dan temsilciler büyük ilgi gösterdi. Törende Kralice II.Elizabeth’in göndermiş olduğu mesaj okundu.

Çanakkale Anma Platformu (ÇAP) temsilcileri Çanakkale Savaşlarının 100. yıldönümü vesilesiyle İngiltere’nin Staffordshire bölgesinde bulunan 150 dönümlük National Arboretum anıt parkında düzenlenen anma törenine katıldı. Millenium Chapel’da gerçekleşen dini tören sonrasında konuklar üçyüze yakın anıtın yer aldığı parkın içinde yer alan Gallipoli Memorial’a çelenk bırakarak savaş kayıplarını andılar.

İngiltere’nin ilk ve tek Çanakkale Anıtı

İngiltere’de Çanakkale ve Gelibolu muharebelerinde hayatını kaybedenlerin anısına dikilen anıt (Gallipoli Memorial) bir Türk mimar Nadir İmamoğlu tarafından tasarlanarak 2004 yılında açılışı yapılmış. Anit uc adet arktan olusuyor. Ortada cam mozaik, bir yanında savaşın tarihçesi diğer yanında ise Atatürk’ün Anzak annelerine hitabı yer alıyor. Arka planda yer alan 9 adet adet ölü meşe ağacı savaşan 9 ülkeyi sembolize ediyor.  Kendi çabalarıyla anıtın hayata geçmesini sağlayan İmamoğlu aynı zamanda her yıl anma törenlerinin düzenlenmesine de öncülük ediyor.

Çanakkale Savaşlarının yüzüncü yıldönümü nedeniyle düzenlenen törenin ilk bölümü anıt parkının içinde yer alan Millennium Chapel'de gerçekleşti. Törene, yakınları Çanakkale'de savaşmış İngilizlerin yanısıra Avustralya, Yeni Zelenda ve Kanada’dan temsilciler büyük ilgi gösterdi. Tören Kraliçe Elizabeth’in mesajının okunması ile başladı.

Törende konuşan Gallipoli & Dardannelles International (G&DI) Başkanı John Crowe savaşın insan maliyeti hakkında bilgi verdikten sonra barışın önemine değindi. Crowe konuşmasında “Çanakkale savaşları savaşan tüm taraflar için bir felaket olmuştur. Savaşın insan maliyeti hem kazanan hem de kaybedenler açısından çok büyük oldu. Savaşta ölenlerin bir çoğu aynı kasabadan, köyden, okuldan arkadaştılar. Bugün yüz yıl sonra savaşan tarafların barış içinde olmaları çok önemli. Bizleri bir araya getiren Nadir İmamoğlu’na minnet borçluyuz” dedi.

Ata’nın mesajı tüm dünyada yankılandı

Konukların salona sığmadığı dini tören ÇAP Genel Koordinatörü Servet Hassan’ın okuduğu Atatürk’ün ANZAK annelerine hitabıyla sona erdi.

Tören sonrası katılımcılar hep birlikte Nadir İmamoğlu tarafından tasarlanan Çanakkale Anıtı’nın önüne gelerek 2 dk saygı duruşunda bulundular. Daha sonra çeşitli resmi ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri anıtın önüne sırayla çelenklerini bıraktılar.

Törenden sonra konuşan Servet Hassan “Çanakkale Savaşlarının 100. yıldönümü anma töreninde Atatürk’ün ANZAK annelerine barışçıl hitabını okumak büyük bir onurdu. Dünyanın dört bir köşesinde Atatürk’ün sözlerinin yankılanmasından ötürü çok duygulandık ve tarihimizle bir kez daha gurur duyduk. Savaşın karşı tarafları olarak, yüz yıl sonra bir arada kayıplarımızı anmamız çok anlamlı. Geçmişte sorun yasamış diğer milletlere örnek olmasını dileriz. Anafartalar Kahramanı Gazi Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarını, şehit ve gazilerimizi şükran ve minnetle anıyoruz. Şehitlerimizin ruhu şad olsun!”

Ata’nın Anzak annelerine mesajı ve bir annenin yanıtı

Mustafa Kemal Atatürk’ün 1934 yılında Anzak annelerine yazdığı mektup şöyle:

"Uzak memleketin toprakları üstünde kanlarını döken kahramanlar; burada dost bir vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükun içinde uyuyunuz. Sizler Mehmetçiklerle yan yana, koyun koyunasınız. Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar; göz yaşlarınızı dindiriniz, evlatlarınız bağrımızdadır. Huzur içindedirler ve huzur içinde rahat rahat uyuyacaklardır. 
Bu toprakta canlarını verdikten sonra artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.” 

Bu mektuptan önce bir çok anne evlatlarının kendi topraklarına defnini istemiş, ancak bu mektuptan sonra bu isteklerinden vazgeçmişlerdir. Atatürk’ün mektubuyla acısı bir parça da olsa hafifleyen bir acılı Avustralyalı anne şöyle yanıt vermiştir: 


“Gelibolu topraklarında yitirdiğimiz evlatlarımızın acısını alicenap sözleriniz hafifletti, gözyaşlarımız dindi. Bir anne olarak bana bir güzelim teselli verdi. Yavrularımızın sonsuz uykularında huzur içinde dinlendiklerinden hiç şüphemiz kalmadı. 


Majesteleri kabul buyururlarsa, bizler de size ‘Ata’ demek istiyoruz. Çünkü yavrularımızın mezarları başında söylediğiniz sözler, ancak bir öz babanın sözleri gibi yüce. Evlatlarımızı bir baba gibi kucaklayan Büyük Ata’ya bütün anneler adına sevgi, şükran, saygıyla.” 

Anzak (ANZAC) kelimesi Çanakkale Savaşlarında Avustralya ile Yeni Zelanda kolordusunu tanımlamak için kullanılan bir kısaltma.