LONDRA - İngiltere'de hükümet tarafından duyurulan “First Homes” (İlk Evler) girişiminden faydalanacak olanların, 100 bin sterlin veya daha fazla tasarruf yapabileceği belirtiliyor.
Uygulama, yeni inşa edilen evlerden almak isteyen ve ilk kez ev alacak kişilere yönelik olacak. Buna rağmen, bazı uzmanlar bu uygulamayla taleplerin arzı aşacağını ve evler için meydana gelecek kapışmanın ev fiyatlarındaki artışları daha da körükleyebileceğini söylüyor.
The Guardian gazetesinin haberine göre, uygulamadan faydalanacak olanların büyük çoğunlukla kilit rollerde çalışan kişiler olması bekleniyor. NHS personellerinin yanında, teslimat şoförleri ve süpermarket çalışanları gibi pandemi döneminde ön saflarda çalışan ve ilk evini almak isteyenlere yardımcı olmak hedefleniyor.
Alıcılara en az yüzde 30 oranında bir indirim yapılması, yerel yönetimlerin de “ihtiyaç olduğunun ispat edilmesi” durumunda bu indirimleri yüzde 40 ya da yüzde 50’ye kadar çıkarabileceği ifade edildi. Uygulamadan yalnızca ilk evini alanların faydalanabilecek olmasının yanında, kişilerin gelirlerine de bakılacak.
Toplam yıllık gelirleri 80 bin sterlinin üzerinde olan bir ev halkı, (Greater London bölgesinde 90 bin sterlin) bu uygulamaya başvuramayacak. Yerel yönetimler de kilit rollerde çalışan kişilere ve yerel halka öncelik vermek gibi, kendi belirledikleri koşulları uygulayabilecek. Ayrıca uygulama için fiyat sınırlamaları da olacak. İndirimler uygulandıktan sonra alıcının 250 bin sterlinden fazla ödeme yapmaması gerekecek (Greater London bölgesinde 420 bin sterlin).
Mortgage almaya gerek olmadan ilk evini alabilecek mali güçte olan kişilerin de uygulamadan faydalanamayacağı ifade ediliyor. Kişilerin bu evleri bir yatırım aracı olarak satın almasını önlemek için de bazı tedbirler alınacak. Hükümet tarafından yapılan açıklamaya göre, uygulanacak bu indirimler, alınan evin gelecekte ilk kez ev almak isteyen başka kişilere yapılacak satışı için de geçerli olacak.
Evlerin her zaman piyasa değerinin altında satılacağı ve böylelikle yerel toplumlara, kilit rollerde çalışanlara ve ailelere gelecek nesiller için de fayda sağlayacağı belirtildi. İskan Bakanı Robert Jenrick, yeni uygulamanın kendi bölgelerindeki piyasa fiyatlarını karşılayamayan ama çalışıp yaşadıkları yerde kalmaya devam etmek isteyen kişilere destek olacağını söyledi.
“First Homes” olarak duyurulan bu girişim, konut piyasasına girme konusunda karşı karşıya kalınan zorluklarla mücadele etmek için atılan son adım oldu. Hükümet, bundan önce de yüzde 95’lik mortgage anlaşmaları için garanti uygulaması başlatmıştı. Ev fiyatlarının yıllardır sürekli artması, birçok kişi için ev sahibi olmayı neredeyse imkansız hale getirdi ve damga vergisi (stamp duty) tatiliyle ev satışlarında patlama yaşanması da durumları zorlaştırdı. Bu durum, ev fiyatlarının yıllık olarak çift haneli rakamlarda artmasına neden oldu ve ev almak isteyen birçok kişiyi zora soktu.
Guardian’ın haberine göre, “First Homes” uygulaması kapsamında sunulacak ilk evler, başlangıç aşamasında Bolsover, Derbyshire bölgesinde cuma günü piyasaya sürüldü. Gelecek haftalarda da ülke genelinde daha çok evin uygulama kapsamında piyasaya sürüleceği belirtiliyor. Hükümet, sonbahar aylarında bin 500 evin daha piyasaya sürülmesi için finansman sağlanacağını ve gelecek senelerde de “yılda en az 10 bin ev sağlanması” planları olduğunu duyurdu. Talep olması halinde daha fazla ev sağlanabileceği de belirtildi.
