TAYFUN SALCI

LONDRA

Cambridge Üniversitesi Kütüphanesi, akademik açıdan önemsiz ya da "sakıncalı" gördüğü bir milyona yakın kitabı depoladığı 17 katlı kulesini ve bu eserlerden derlediği sergiyi ziyarete açtı.

Dünyanın önde gelen üniversitelerinden biri olan Cambridge, bugüne dek sadece sınırlı sayıda araştırmacıya açık olan Kule Koleksiyonu'ndan yaptığı seçkiyi sergilemeye başladı.  

Yasa gereği 1710’dan bu yana İngiltere’de yayımlanan her kitabın ve derginin bir kopyasının gönderildiği kütüphane, döneminde “akademik açıdan önemsiz” veya bir nedenle "sakıncalı" görülen eserleri depoladığı 17 katlı kulesini de ziyaretçilere açma kararı aldı.

Bir milyona yakın eserin kütüphaneye giriş tarihlerine göre tasnif edildiği kule, 48 metre yüksekliğiyle üniversitenin yer aldığı Cambridge kentinin de en yüksek binası konumunda.

J.R.R. Tolkien’in "The Hobbit" ve James Bond karakterinin yaratıcısı Ian Fleming’in "Casino Royale" romanlarının ilk baskıları da kütüphaneye geldiği tarihte değersiz bulunarak kuleye gönderilen eserler arasında yer alıyor. 

Kulenin üniversite öğrencilerinin gözünde gizemli bir havaya bürünmesine neden olan daima kilitli kapıları ardındaki eserlerin bazıları, paketlerinden dahi çıkarılmadan yerleştirildikleri raflarda keşfedilmeyi bekliyor.

- "Küresel önemi olan bir arşiv"

Cambridge Üniversitesi nadir kitaplar uzmanı ve sergi küratörü Liam Sims, yaptığı açıklamada, "Kulenin eşsiz içeriği, İngiltere’nin ulusal matbuat tarihinin hikayesini anlatıyor. Bu içerik, aynı zamanda küresel önemi de sahip bir arşiv niteliğinde.” ifadelerini kullandı. 

“Kütüphaneye girdiği dönemde önemsiz görülen ve kuleye ‘sürülen’ Kraliçe Victoria dönemine ait yemek kitapları veya Penguin baskısı romanlar, bugün Batı dünyasının en önemli kitap koleksiyonları arasına yer alıyor. Yerel nitelikteki veya işçi sınıfına hitap eden romanlar, bugün tarihi anlamamıza yardımcı oluyor.” diye konuşan Sims, koleksiyonun üniversite araştırmacılarının çalışmalarına önemli bir malzeme teşkil ettiğini vurguladı. 

Kulenin, Cambridge kentinin siluetinde her zaman esrarengiz bir unsur olduğunu belirten Sims, “Halka, hem bu eşsiz koleksiyonu inceleme hem de kulenin gizemli koridorlarını keşfetme imkanı sunuyoruz.” dedi.

- Rafları 200 kilometreyi buluyor

Cambridge Üniversitesinin ana kütüphanesi, 600 yılı bulan geçmişi ve içerdiği yaklaşık 8 milyon kitapla süreli yayın sayesinde dünyanın en büyük kütüphaneleri arasında yer alıyor.

Bir milyona yakın harita ve binlerce el yazmasına ev sahipliği yapan kütüphanenin raflarının toplam uzunluğu 200 kilometreyi buluyor. Kütüphane, genişleyen koleksiyonuna yer açabilmek için raflarını her yıl 2 kilometre daha uzatıyor. 

Ana kütüphanede Çinlilerin MÖ 2000'de kehanette bulunmak için kullandığı kemiklerden Ortaçağ el yazmalarına binlerce eser yer alıyor. Koleksiyon aynı zamanda Sir Isaac Newton’ın defterlerini, Charles Darwin’in mektuplarını ve diğer birçok bilim adamının kişisel evrakını içeriyor. 

Tarihi 1209’a kadar uzanan Cambridge Üniversitesi, 31 bağımsız kolej, 150 bölüm, fakülte ve enstitüyü çatısı altında topluyor. Mezunlarından 98'inin Nobel tarafından ödüle layık görüldüğü üniversitede 120 ülkeden 3 bin 700 yabancı dahil olmak üzere 19 bin öğrenci öğrenim görüyor.