Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Bir müjde vermek istiyorum. Türk Hava Yolları inşallah 16 Mart tarihinden İstanbul'dan Semerkant'a tarifeli seferlerini başlatacak. Böylece her iki kardeş toplum olarak çok daha sıkı birbiriyle kaynaşma fırsatını bulacak." dedi.

Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev ile ortak basın toplantısı düzenledi.

Can Özbekistan'ın Cumhurbaşkanı Mirziyoyev'in, Türkiye'de bulunmasından dolayı memnuniyetini dile getiren Erdoğan, bu ziyaretin öneminin özellikle 20 yıl aradan sonra cumhurbaşkanı düzeyinde yapılan ilk ziyaret olduğunu vurguladı.

Erdoğan, Mirziyoyev ile baş başa ve heyetler arası görüşmeler gerçekleştirdiklerini ve çok verimli geçtiğini belirterek, ekonomiden savunma sanayine, sağlıktan tarıma, eğitimden kültüre pek çok alanda iş birliği imkanlarını ele aldıklarını aktardı.

Özbekistan'ın Orta Asya'da 31,5 milyon nüfusu, çok zengin yer altı ve yer üstü kaynaklarıyla her açıdan stratejik bir ülke olduğunu dile getiren Erdoğan, dünyanın en büyük 7'nci doğalgaz, 4'üncü uranyum, 6'ncı pamuk üreticisi ve 2'nci büyük pamuk ihracatçısı konumunda bulunduğuna dikkati çekti.

Erdoğan, bu tabloya rağmen ekonomik ve ticari ilişkilerin arzu edilen seviyede olmadığının görüldüğünü kaydetti.

İkili ticaret hacminin 2016'da 1,2 milyar dolar civarında bulunduğunu anımsatan Erdoğan, bu yılın ilk 8 ayında ise 900 milyon doların aşıldığı bilgisini paylaştı.

- "Bir müjde vermek istiyorum"

Erdoğan, bu rakamların kısa zamanda yukarılara çekileceğine işaret ederek, bu noktada her iki ülkenin iş adamlarında kararlılığın görüldüğünü söyledi.

İş adamlarına verilen desteğin tam olduğunu yineleyen Erdoğan, Özbekistan'ın şu anda çok kararlı bir yürüyüşle ciddi yatırımlara adım attığını, Türkiye'nin de tüm tecrübe ve imkanlarıyla Özbekistan'a yardımcı olmaya devam edeceğini vurguladı.

Erdoğan, Türkiye'nin müteahhitlik alanında dünyada 2'nci sırada önemli bir konum teşkil ettiğine değinerek, "Bu alandaki tecrübelerimizi Özbekistanla paylaşmayı hedefliyoruz. Yarın İstanbul'da düzenlenecek 'Türk-Özbek İş Formu'nun da her açıdan verimli ve bereketli geçeceğine inanıyorum." diye konuştu.

Görüşmede ele alınan en önemli konulardan birisinin de kültür ve turizm olduğuna değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:

"Özellikle turizm noktasında tabii ki Taşkent-Semerkant-Buhara buralar bizim için çok büyük önem arz ediyor. Özbekistan bu medeniyet şehirlerine ev sahipliği yapıyor. Bu kadim şehirlerin sadece ülkemizde değil, tüm Türk dünyasında, İslam dünyasında önemli bir yeri var. Turizm alanındaki ortak projelerimizle inşallah bunu başaracağız.

Hatta değerli kardeşimin de bana ifade ettiği gibi orada kayak turizmine yönelik olarak da dev bir projeyi inşallah bir Türk müteahhitiyle hayata geçireceğiz. Burada ayrıca bir müjde daha vermek istiyorum. Türk Hava Yolları (THY) inşallah 16 Mart tarihinde İstanbul'dan Semerkant'a tarifeli seferlerini başlatacak. Böylece her iki kardeş toplum olarak çok daha sıkı birbiriyle kaynaşma fırsatını bulacak."

- "İş birliğinin gelişmesini canı gönülden arzu ediyoruz"

Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşmede bölgesel gelişmeleri de inceleme ve fikir teatisinde bulunduklarını belirterek, uluslararası formlarda iş birliğini geliştirme imkanları üzerinde durduklarını anlattı.

Bugün kabul edilen ortak bildiride geleceğe yönelik somut planları ortaya koyduklarına işaret eden Erdoğan, 20 anlaşma imzaladıklarını, yarın da İstanbul'da 4 anlaşma imzalanacağını ve toplam 24 anlaşma ile çok önemli bir çıkışın bu ziyarette hayata geçirildiğini vurguladı.

Eğitim ve burslar noktasında atılabilecek adımları da görüşme fırsatı bulduklarını ifade eden Erdoğan, şunları kaydetti:

"Türk-İslam medeniyetinin iki kadim havzasından birbirinden daha çok istifade etmesinin yollarını nasıl buluruz, bunun üzerinde durduk. Tüm bakanlık ve kurumlarımıza Özbekistan ile iş birliğimizin her alanda geliştirilmesi yönünde talimatlarımızı verdik. Aynı iradenin Özbekistan'da da olmasından dolayı gerçekten çok çok mutluyum. İnşallah İmam Buhari Enstitüsü arzumuzdu, İmam Matüridi Enstitüsü arzumuzdu, bu konularda aramızdaki ittifak bizleri çok çok daha güçlü kıldı. 

Orta Asya Cumhuriyetleri arasındaki iş birliğinin gelişmesini canı gönülden arzu ediyoruz. Her zaman ifade ettiğimiz gibi dirlik olmanın ve güçlü olmanın anahtarı, birlik olmaktır. Bu yönde atılan her adım kıymetlidir, değerlidir. Değerli kardeşimin Mirziyoyev'in özellikle komşularıyla olan dostluk ilişkilerini geliştirme gayretlerini bizler de canı gönülden destekliyoruz." 

- Erdoğan, Özbek şiiri okudu

Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasının bu kısmında Özbekistan'ın milli şairi merhum Abdullah Aripov'un "Muzaffer ol, galip ol, güçlü ol. Dostun yarin ve kardeşinle asırlar boyunca baki kalsın köşkün senin, ulu insanlık aleminde." dizelerini okudu.

Erdoğan, Türkiye'nin de Özbekistan'ın dostu, kardeşi ve karındaşı olarak her açıdan güçlü kalmasını arzu ettiğini vurgulayarak, bu ziyaretin iki ülke arasındaki kaderdaşlığı daha da pekiştirmesini Allah'tan diledi.

- Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev: Bu tarihi bir olaydır 

Özbekistan Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev, Türkiye ve Özbekistan arasındaki vize konusuna ilişkin, "Türk iş adamları için 1 senelik müteaddit girişli vizeler 3 gün içinde verilecek. Türk turistler için bu tür vizeler 1 ay süreyle verilecek. Kardeş ve dost ülkeler arasında vize konuları olmaması gerekiyor. Aşama aşama bu konuya da geleceğiz." dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Mirziyoyev, çalışma yemeği ve baş başa görüşmenin ardından Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde ortak basın toplantısı düzenledi.

Kardeş Türk topraklarında Özbekistan heyetine gösterilen saygı, itibar ve samimi misafirperverlik nedeniyle Erdoğan'a ve Türk hükümetine teşekkür eden Mirziyoyev, "Bu 20 senelik ara, gözlerimizden de zaten okunuyordur, birbirimizi nasıl özlediğimizi gösteriyor. Hiçbir şey telaffuz etmeden, gözlerimizden birbirimizi anlamakta olduğumuz zaten çok şeyi göstermektedir." diye konuştu.

Mirziyoyev, "Değerli dostum Recep Tayyip Erdoğan ve Türk heyetiyle yaptığımız temaslar, halklarımız arasında kadim dostluk ve kardeşlik geleneklerine uygun şekilde açık ve oldukça verimli geçti." ifadelerini kullandı.

Ekonomik, siyasi, diplomatik, turizm ve kültürel alanda ikili ilişkilerin derin ve köklü müzakere edildiğini vurgulayan Mirziyoyev, birçok güncel ve uluslararası konuda Özbekistan ve Türkiye arasında benzer yaklaşımlar olduğunu söyledi. 

Mirziyoyev, "Temasların sonunda geniş kapsamlı ilişkilerimizin, yeni ve stratejik bir aşamaya taşınmasına taban oluşturacak ortak bildiri imzalandı. Bu tarihi bir olaydır." dedi. 

İki ülkenin bakanlık, kurum ve kuruluşları arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi amacıyla çok sayıda anlaşmanın imzalandığını, yarın İstanbul'da düzenlenecek toplantılarda da bazı anlaşmaların imzalanacağını belirten Mirziyoyev, şunları kaydetti:

"Türk girişimci ve uzmanlarının Özbekistan'a çekilmesi noktasında vize konularında kolaylık tesis edilmesi önem arz etmektedir. Bu konuya ilişkin, bizler bugünlerde ayrı bir karar kabul ettik. Türk iş adamları için 1 senelik müteaddit girişli vizeler 3 gün içinde verilecek. Türk turistler için bu tür vizeler 1 ay süreyle verilecek. Kardeş ve dost ülkeler arasında vize konuları olmaması gerekiyor. Aşama aşama bu konuya da geleceğiz." 

Özbekistan ve Türkiye arasında ticari hacmin 9 ayda yüzde 29 arttığına dikkati çeken Mirziyoyev, bu artışın az olduğunu fakat artırılması için çaba göstereceklerini dile getirdi. 

- "Türkiye yüksek itibara sahip bir ülke"

Mirziyoyev, yapılan görüşmeler sırasında güvenlik konularının da ele alındığını belirterek, "Özellikle Afganistan'da barış ve istikrar konusunda çeşitli mutabakatlara vardık ve bizim bu konudaki yaklaşımımıza Cumhurbaşkanı'ndan (Erdoğan) da destek gördüğümüz için teşekkür etmek istiyorum." dedi.

Yapılan temaslar neticesinde Semerkant şehrinde İmam Buhari Uluslararası İlmi Araştırmalar Merkezi ve Taşkent'te İslam Araştırmaları Merkezi alt yapılarının tesis edilmesi konusunda mutabakata varıldığını söyleyen Mirziyoyev, "Biz, Türkiye Cumhuriyeti'ni cihanda büyük siyasi, ekonomik ve askeri potansiyele, uluslararası platformda ise yüksek itibara sahip ülke olarak kabul ediyoruz." ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin uluslararası alanda Özbekistan için güvenilir ortak olduğunun altını çizen Mirziyoyev, "Biz, kardeş halklarımızın refahı ve barışı yolunda geleneksel dostluğun, geniş ve uzun kapsamlı iş birliğinin her yönden geliştirilmesi için tüm olanakları ve gücümüzü seferber etmeye hazırız." diye konuştu. 

Konuşmasının sonunda Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı resmi ziyaret için ülkesine davet eden Mirziyoyev, "Dünya halkları arasında kendine özgü yeri ve itibarı olan, çok şey görmüş kardeş Türkiye halkına samimi saygı ve itibarımı sunuyorum." dedi. 

İki ülke arasında ekonomi, turizm, ticaret, hava yolu ulaşımı ve kara yolu taşımacılığı gibi birçok alanda mutabakat zaptı imzalandı.

- İki ülke arasında 20 anlaşma imzalandı

Açıklamalar öncesinde Türkiye ile Özbekistan arasında toplam imzalanan 20 anlaşma şu şekilde:

"1- Çalık Holding ile Özbekistan Cumhuriyeti Arasında Mutabakat Muhtırası

2- Türk Hava Yolları ile Özbek Hava Yolları Arasında Mutabakat Zaptı

3- Özbekistan Cumhuriyeti ve T.C. Ziraat Bankası A.Ş. Arasında İşbirliğinin Geliştirilmesine İlişkin Mutabakat Zaptı

4- Agrobank JSCB'ye Ait Utbank'ın Hisselerinin T.C. Ziraat Bankası A.Ş.'ye Satışına İlişkin Mutabakat Zaptı

5- TOBB ile Özbekistan Devlet Yatırımlar Komitesi Arasında Mutabakat Zaptı

6- Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ile Özbekistan Ticaret ve Sanayi Odası Arasında Türk Özbek Ticaret ve Sanayi Forumu Kuruluşuna İlişkin Mutabakat Muhtırası

7- Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Stratejik Araştırmalar Merkezi ile Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanına Bağlı Stratejik ve Bölgesel Çalışmalar Enstitüsü Arasında Mutabakat Zaptı

8- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Özbekistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Uluslararası Kombine Yük Taşımacılığı Anlaşması

9- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Özbekistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Uluslararası Karayolu ile Yolcu ve Eşya Taşımacılığı Anlaşması

10- Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı ile Özbekistan Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Arasında Sağlık Alanında İşbirliğine Dair Mutabakat Muhtırası

11- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Özbekistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Askeri Mali İşbirliği Anlaşması ve Nakdi Uygulama Protokolü

12- 8 Mayıs 1996 tarihinde Taşkent'te imzalanan Türkiye Cumhuriyeti ile Özbekistan Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmasını Değiştiren Protokol

13- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Özbekistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Turizm İşbirliği Anlaşması

14- Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Milli Kütüphane Başkanlığı ile Özbekistan Cumhuriyeti Ali Şir Nevai Milli Kütüphanesi arasında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı

15- Özbekistan Cumhuriyeti'ne Sağlanacak Türk Eximbank Kredisi Mutabakat Muhtırası

16- Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı ile Özbekistan Cumhuriyeti Dış Ticaret Bakanlığı Arasında Türkiye ve Özbekistan Arasında Ticaretin Daha İleriye Taşınmasına Dair Mutabakat Zaptı

17- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Özbekistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması

18- Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Akademisi ile Özbekistan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Dünya Ekonomisi ve Diplomasi Üniversitesi Arasında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı

19- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Özbekistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansının Özbekistan Cumhuriyeti'ndeki Faaliyeti Hakkında Anlaşma

20- Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev tarafından imzalanacak Ortak Açıklama."