Villiers, Kuzey İrlanda'daki siyasi krize çözüm çerçevesinde, bağımsız bir komisyon tarafından IRA'nın Kuzey İrlanda'daki varlığıyla ilgili hazırlanan raporda yer alan bulguları, İngiliz Parlamentosu'nun alt kanadı Avam Kamarası'nda yaptığı konuşmada açıkladı.

Theresa Villiers, raporu hazırlayan komisyonun, Kuzey İrlanda'da şiddetin yaşandığı ve "Troubles" olarak bilinen dönemde aktif olan IRA ile diğer ana paramiliter grupların liderlik yapılarına halen sahip olduğunu ve varlığını devam ettirdiği sonucuna vardığını belirterek, ancak bu grupların "devleti hedef almadığı veya devlete yönelik herhangi bir terörist saldırıda bulunma niyeti olmadığı" sonucuna ulaştığını vurguladı.

Kuzey İrlanda Bakanı Villiers, raporda, söz konusu grupların "kendilerini militarist hatlar üzerinden organize ettiğinin" yer aldığını kaydederek, "Ayrıca, 'Bu tür etiketlerin bu grupları şiddet kampanyasına yönelik hazır olduklarını gösterdiği' raporda bildiriliyor. Komisyonun bulgularında, bu grupların terörizme geri dönmeye istekleri olsa bile, zamanında ulaştıkları zirveyi tekrar yakalayamayacakları aktarılıyor. Rapor, grupların rollerine ilişkin olarak, 'Bu grupların hiçbiri terörist saldırı düzenlemeyi planlamıyor ya da terörizme önderlik etmiyor' ile sonuçlandırılıyor" diye konuştu.

Theresa Villiers, raporda IRA'nın yönetim birimi olan askeri konseyin halen varlığını sürdürdüğünün bildirildiğini, ancak bu konseyin "eskisi kadar etkili olmadığına" ve "tamamen siyasi odaklı olduğuna" yer verildiğini belirtti.

İngiliz bakan ayrıca, rapor kapsamında yapılan araştırmalarda bazı IRA üyelerinin cezai suç içeren aktivitelerde bulunduğunun tespit edildiğini, ancak bu suçların çoğunlukla kaçakçılık bağlantılı olduğunu aktardı.

Öte yandan, raporun açıklanmasının ardından Kuzey İrlanda'daki en büyük siyasi parti olan birlik yanlısı Demokratik Birlik Partisi'nden (DUP) yapılan açıklamada, raporun bulgularıyla bağlantılı olarak, hükümetten istifa eden bakanların görevlerine geri döneceği bildirildi.

- Kuzey İrlanda'daki kriz

Ayrılıkçı Katolik Cumhuriyetçiler ve İngiltere ile Protestan birlik yanlılarının ortak oldukları Kuzey İrlanda hükümetindeki kriz, ülkenin son yıllarda yaşadığı en ciddi siyasi kriz olarak değerlendiriliyor. Krize çözüm bulması kapsamında İngiliz hükümetinin Kuzey İrlanda Bakanı Theresa Villiers görevlendirilmişti. Villiers başkanlığında birlik yanlıları ile ayrılıkçılar arasında yaklaşık iki ay sürmesi beklenen görüşmeler ise devam ediyor.

Bu yıl bölgede işlenen cinayetler, "eski terör örgütü İrlanda Cumhuriyetçi Ordusu'nun (IRA), Kuzey İrlanda'da varlığını sürdürüyor mu?" sorusu ve hükümet krizini beraberinde getirmişti. Silahlarını yıllar önce bırakan IRA'nın hala etkinliğini koruduğu ihtimali, IRA'nın siyasi kanadı olarak bilinen Sinn Fein Partisi tarafından reddedilmiş ve IRA'nın cinayetlere karışmış olabileceği ve hala var olduğu iddialarına karşı çıkılmıştı.

İddialar, İngiltere ile birlik yanlıları arasında öfkeye neden olmuştu. Bunun devamında hükümette yer alan birlik yanlısı Ulster Birlik Partisi, Kuzey İrlanda Bölgesel Parlamentosu Stortmont'tan çekileceğini duyurmuştu. 

Ülkedeki en büyük siyasi parti olan birlik yanlısı DUP Genel Başkanı ve Kuzey İrlanda bölgesel hükümetinin Başbakanı Peter Robinson da Bölgesel Parlamento'nun askıya alınmasını istemiş, ancak Londra yönetimi, Robinson'ın bu isteğini geri çevirmişti. Bunun üzerine Robinson 10 Eylül'de görevinden istifa etmiş, ancak hükümetin çökmesini önlemek için Maliye Bakanı Arlene Foster'ı hükümette bırakmıştı.