İngiltere'nin başkenti Londra'da temaslarda bulunan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İngiliz mevkidaşı Theresa May ile bir araya geldi.
İngiltere Başbakanı May'in Başbakanlıkta ev sahipliği yaptığı görüşme basına kapalı gerçekleşti. Görüşmeye ilişkin İngiltere Başbakanlığından yapılan açıklamada, May ve Netanyahu'nun, yüz yüze yaptıkları ilk toplantıda ticari konular başta olmak üzere iki ülke arasındaki ilişkiler, Ortadoğu sorunu, İsrail'in bölgesindeki gelişmeler ile İran konusunu ele aldıkları belirtildi.
İki başbakanın da ticaretten yatırıma, teknolojiden güvenliğe kadar İngiltere ve İsrail arasındaki bağların kuvvetlendirilmesine değindiğinin belirtildiği açıklamada, serbest ticaret konusunda ikilinin hem fikir olduğu ve Brexit'i takiben iki ülke arasında bir ticaret anlaşması imzalanmasına zemin hazırlaması bakımından İngiltere-İsrail Ticaret Çalışma Grubu'nun oluşturulmasını kararlaştırdıkları aktarıldı.
Açıklamada, serbest ticarete ilişkin konuların hayata geçirilmesi kapsamında Lord Price'ın yakın gelecekte İsrail'i ziyaret edeceği ifade edilerek, "Liderler ayrıca araştırma, geliştirme ve teknoloji alanlarında da yatırımların artırılması ile üniversiteler, işletmeler ve hükümetlerimiz arasındaki ortaklıkların kuvvetlendirilmesine yönelik fırsatları görüştü. Liderler, istihbarat paylaşımı ve siber güvenlik konularında birlikte üzerinde çalıştığımız önemli işleri ele alırken, halkımızın güvende tutulmasına yardımcı olmak için bu iş birliğini nasıl derinleştirebileceğimiz konusunda daha fazla görüşmede bulunmaya yönelik bağlılıklarını bildirdi." denildi.
May ve Netanyahu'nun görüşmede uluslararası konulara da değindiklerinin belirtildiği açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
"İran konusunda Başbakan May, İran'ın bölgedeki istikrarı bozma modeline ilişkin kaygıyı anladığını belirtirken, nükleer anlaşmanın hayati önem taşıdığını, anlaşmanın düzgünce uygulanması ve denetlenmesi gerektiğini bildirdi. Ortadoğu barış sürecini de ele alan liderler, bölgeye istikrar ve barış getirmenin en iyi yolu olarak iki devletli çözüme yönelik İngiltere'nin değişmez bağlılığını görüştüler. Başbakan May, İsrail'in yerleşim faaliyetlerine ilişkin İngiltere'nin karşı tutumunu yineledi."
Açıklamada ayrıca, Balfour Deklarasyonu'nun 100. yıl dönümünün yaklaştığını hatırlatan Başbakan May'in görüşmede, İngiltere'nin İsrail'in yakın ve sıkı bir dostu olduğunu vurgularken, İngiltere'deki Yahudi toplumlarına verilen desteğin altını çizdiği aktarıldı. Açıklamada, "May, hükümetin davetlisi olarak Başbakan Netanyahu'yu, kasım ayında İngiltere'de düzenlenecek yıl dönümü etkinliklerine katılmaya davet etti. Başbakan Netanyahu da Başbakan May'i İsrail'e davet etti." denildi.
Birleşik Krallık, İsrail'in ikinci büyük ticaret ortağı konumunda bulunurken, iki ülke arasındaki ortak ticaret hacmi yaklaşık 5 milyar sterlini buluyor.
İngiltere ile İsrail arasındaki ilişkiler son dönemde iki olay dolayısıyla gerilmişti. İlki, İngiltere'nin Birleşmiş Milletler Genel Konseyinde (BMGK) İsrail'in yasa dışı yerleşim yerleriyle ilgili kınandığı karara verdiği destek. İkinci olay ise İsrail’in Londra Büyükelçiliğinde görevli Shai Masot'un bir restoranda İngiliz parlamenterleri itibarsızlaştırma planlarını anlatırken gizli kamerayla kaydedilmesi. Basına geçen ay yansıyan olay sonrası, İsrail'in Londra Büyükelçisi özür dilemiş, İngiliz hükümeti de konunun kapandığını vurgulamıştı.
-PROTESTO EDİLDİ
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun İngiltere ziyareti ve İngiltere Başbakanı Theresa May ile görüşmesi, Filistin destekçisi gruplar tarafından protesto edildi
İngiltere'de Filistinliler için barış ve adalet kampanyaları yürüten Palestine Solidarity Campaign (PSC) tarafından düzenlenen ve savaş karşıtı "Stop the War Coalition", Filistin'i destekleyen kampanyalar yürüten "El Aksa'nın Dostları", Britanya Müslüman Birliği (MAB) başta olmak üzere çok sayıda sivil toplum hareketinin destek verdiği gösteri için eylemciler Londra'daki Başbakanlık binası önünde toplandı.
Siyonizm karşıtı Yahudilerin de destek verdiği gösteriye katılan protestocular, eylemde, "Özgür Filistin", "İsrail bir terör devletidir" ve "Tek yaptığınız bomba atmak, sivil öldürmek" gibi sloganlar atarken, Filistin bayrakları ile üzerinde "Filistin'e özgürlük", "Savaş suçlularını burada istemiyoruz" ve "İsrail'in işgali son bulsun" yazılı pankartlar taşıdı.
Protestoya katılan "Palestine Forum in Britain (PFB)" adlı sivil toplum kuruluşunun Sözcüsü Zaher Birawi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bir İngiliz vatandaşı olarak, İngiltere Başbakanı'nın Netanyahu ile görüşmesinden duyduğu rahatsızlığı dile getirmek üzere protestoya katıldığını söyledi.
Netanyahu'yu "savaş suçlusu" olarak nitelendiren Birawi, İsrail'in Filistinlilere karşı işlediği suçlara yönelik İngiliz hükümetinin lafta iyi şeyler söylediğini ancak konu harekete geçmeye gelince her zaman İsrail devletini desteklediklerini vurguladı.
İngiltere Başbakanı May ile mevkidaşı Netanyahu’nun bugünkü buluşmasını eleştiren Birawi, "Bugün, Theresa May’in (İsrail'in) yasa dışı yerleşim yerleri kararını kınamasını bekliyoruz ancak kınamayı yeterli bulmuyoruz. Filistinliler ve Filistinlileri destekleyen uluslararası toplum olarak işgali bitirmek ve İsraillilerin topraklarımızdan çekilmesi için acil bir desteğe ihtiyaç duyuyoruz." diye konuştu.
Gösteriye katılanlardan insan hakları aktivisti ve emekli İskoç mühendis Rob Langlands da Netanyahu'yu "savaş suçlusu" olarak tanımlarken, İngiliz hükümetine bunun gösterilmesi gerektiğini vurguladı. Laglands, İsrail'in yerleşim birimleri kararının, uluslararası hukuka aykırı olması sebebiyle İngiltere'nin bu kararı kınadığını belirterek, İngiliz hükümetine, bu konuda daha fazla harekete geçmesi çağrısında bulundu.
- Başbakanlık önünde karşı gösteri
Bu arada, İngiltere'deki Yahudi toplumunu temsil eden "Jewish Leadership Council" isimli grup ile ülkedeki İsrail destekçisi bazı gruplar da yine Başbakanlık önünde karşı gösteri düzenledi.
İsrail destekçisi grup, Filistin destekçilerinin gösterilerinin düzenlendiği alanın karşısında İsrail bayrakları açarken, "Başbakanımız, Londra'ya hoş geldin" ve "İngiltere ve İsrail, terörizm karşısında bir arada" yazılı pankartlar taşıdı.
Gösteride İsrail'e özgü müzikler çalan İsrail destekçileri, Filistin destekçilerinin olduğu bölgeye doğru, "Sizler savaş, biz ise barış istiyoruz", "Barışa evet, teröre hayır" şeklinde sloganlar attı.
Öte yandan, İsrail destekçilerinin olduğu grupta bulunan bir kişinin de "Trump, Trump, Trump" diye slogan atması dikkati çekti.
Çok sayıdaki polisin yoğun görev yaptığı protesto sırasında iki grup arasında zaman zaman sözlü sataşmalar yaşandı.
- "İran dünyayı tehdit ediyor"
Netanyahu, İngiliz mevkidaşı May ile görüşmesi öncesinde yaptığı açıklamada, her iki ülkenin de "militan İslam"ın tehdidi altında olduğunu savunarak, İran’ın İsrail için tehdit teşkil ettiğini vurguladı.
Netanyahu, “(İran) İsrail’i yok etmek istiyor. Bunu açıkça söylüyor. Ortadoğu’yu fethetmenin peşinde. Avrupa’yı tehdit ediyor. Batı’yı tehdit ediyor. Dünyayı tehdit ediyor. Kışkırtma üstüne kışkırtma yapıyor. İşte bu nedenle Başkan Trump’ın İran’a karşı yeni yaptırımlar konusundaki ısrarını memnuniyetle karşılıyorum. Bence başka ülkeler de bu yolu izlemeli, sorumluluk sahibi ülkeler kesinlikle izlemeli.” görüşünü dile getirdi.
May'le görüşmesinde “İran’ın saldırganlığının” yanıtsız kalmamasının nasıl sağlanabileceğini ele almak istediğini ifade eden Netanyahu, “Komşularımızla barış arayışından hiçbir zaman vazgeçmeyeceğiz. Sorunlar var ama aynı zamanda bölgesel ve küresel değişimlerin getirdiği yeni ve ilginç fırsatlar da var. Bunları da tartışmak istiyorum.” diye konuştu.
Netanyahu, İngiltere'ye 2015 yılında yaptığı ziyarette de protesto edilmişti. Yüzlerce gösterici, yine Başbakanlık binası önünde toplanarak, Netanyahu'nun İngiltere'ye ziyareti ile İngiliz hükümetinin Netanyahu'yu ülkeye davetini eleştirmişti.
