İskoçya Bölgesel Hükümeti Başbakanı Nicola Sturgeon'un, ülkesinin Birleşik Krallık'tan bağımsızlığının oylanacağı yeni referandum talebinin yer aldığı mektubu, merkezi hükümetin Başbakanı Theresa May'e iletildi.
İskoçya Parlamentosunda salı günü yapılan oylamada, bölgesel hükümetin hazırladığı ikinci bağımsızlık referandumu tasarısının 59'a karşı 69 milletvekilinin oyuyla kabul edilmesinin ardından kaleme alınan mektup, bugün Birleşik Krallık başbakanlığına ulaştırıldı.
Bölgesel hükümetin yeni bir bağımsızlık referandumu için Londra'daki merkezi hükümetten resmi izin talebi niteliğindeki mektupta Sturgeon, AB'den ayrılma (Brexit) kapsamında şimdiye kadar bölgesel yönetimlerin sesinin "büyük ölçüde göz ardı edildiğini" bildirdi.
Bileşik Krallık'ın AB'den ayrılmaya karar vermesini takiben, İskoçya'nın bağımsızlık konusunu yeniden gözden geçirme hakkı olduğunu savunan Sturgeon, May'e hitaben, "İskoç parlamentosunun iradesinin önünde durmanız için hiçbir makul neden yok ve umuyorum böyle de yapmayacaksınız." ifadelerini kullandı.
İskoç halkının geçen yıl haziranda yapılan Avrupa Birliği (AB) referandumunda, birlikte kalmaktan yana oy kullandığını anımsatan Sturgeon, Birleşik Krallık'ın ise sadece AB'den değil, ortak pazardan da çıkmaya hazırlandığını söyledi.
İskoç parlamentosunun net bir çoğunlukla yeni bir bağımsızlık referandumu kararı aldığını vurgulayan Sturgeon, mektubunda, "Bu referandumun amacı İskoçya halkına AB'den ve ortak pazardan çıkarken sizin müzakere ettiğiniz koşullarla Birleşik Krallık'ı izleme veya bağımsız bir ülke olup kendi yolunu çizme ve Birleşik Krallık'ın diğer unsurları ile halis ve eşit bir ortaklık kurma tercihini sunmaktır." görüşüne yer verdi.
İskoçya halkının kendi ihtiyaçlarına uygun yönetimi seçme hakkına sahip olması gerektiğini ifade eden Sturgeon, "Bu nedenle size hükümetlerimiz arasında 1998 tarihli İskoçya Yasası'nın 30. faslına göre İskoça Parlamentosuna bir referandum yasası çıkarma izni verecek ön müzakerelerin başlatılması için yazıyorum." ifadelerini kullandı.
Sturgeon, mektubun Londra'ya ulaşmasının ardından yaptığı açıklamada, bundan sonra izleyecekleri yolla ilgili İskoçya bölgesel parlamentosunda milletvekillerini önümüzdeki günlerde bilgilendireceğini söyledi.
İskoça parlamentosunun kabul ettiği tasarı ikinci bağımsızlık referandumunun 2018 sonbaharı ile 2019 ilkbaharı arasında yapılmasını öngörüyor.
- Merkezi hükümet karşı
Birleşik Krallık'ın İskoçya'dan Sorumlu Bakanı David Mundell ise merkezi hükümetin Brexit süreci tamamlanana kadar yeni bir referandum için İskoçya ile herhangi bir görüşmeye başlamayacağını bildirdi.
Mundell, herhangi bir bağımsızlık referandumu talebinin Londra tarafından reddedileceğini açıklamıştı.
Theresa May de, İskoçya'da bağımsızlık referandumu için "şimdi zamanı değil" ifadesini kullanmıştı.
Birleşik Krallık'tan ayrılmayı 2014'te referanduma götüren ancak bağımsızlık için yeterli çoğunluğu sağlayamayan İskoçya'da hükümet, Brexit oylamasının ardından ikinci bir bağımsızlık referandumunu gündeme almış ve yeni bir halk oylaması tasarısını tartışmaya açmıştı.
Ülkedeki ilk bağımsızlık referandumunda merkezi hükümetin, "Birleşik Krallık'tan ayrılmak Avrupa Birliği'nden (AB) de ayrılmak anlamına gelir." şeklindeki vurgusunun de etkisiyle halkın yüzde 55'i Birleşik Krallık'ta kalmaktan yana oy vermişti.
Birleşik Krallık'ın referandum mekanizmasını düzenleyen yasaları İskoçya'ya kendi başına referandum yapma hakkı tanımıyor. Referandum için İskoçya ile Londra'daki merkezi hükümet arasında özel bir anlaşma imzalanması gerekiyor. 2014'te yapılan ilk bağımsızlık referandumu için 2012'de bu tür bir anlaşma imzalanmıştı.
İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda'dan oluşan Birleşik Krallık'ta geçen yıl yapılan AB referandumunda halkın yüzde 52'si Brexit'ten yana oy kullanmıştı.
İngiltere ve Galler'de Brexit oyları ağırlıkta çıkmış, İskoçya'da halkın yüzde 62'si, Kuzey İrlanda'da da yüzde 55,8'i AB üyeliğinin devamı yönünde oy vermişti.
Birleşik Krallık Çarşamba günü Brexit sürecini resmen başlatmıştı. Böylece ülke 1973'den bu yana üyesi olduğu AB'den iki yıl içinde ayrılmış olacak.
