GÖKHAN KURTARAN
LONDRA

Rus jetinin Türkiye’nin hava sahasını ihlali nedeniyle düşürülmesinin ardından Rus yetkililer DAEŞ’in bölgedeki petrol ticaretine ilişkin farklı iddiaları gündeme getirseler de, Avrupa Birliği nezdinde yürütülen incelemeler Rusya’nın iddialarının tersine işaret ediyor.

AB Bakanlar Konseyi'nin 7 Mart tarihli kararında Suriye rejimi ile yakın ilişkileri olan ve DAEŞ’in kontrolündeki petrolün yine rejime satılmasına aracılık ettiği gerekçesiyle  kara listesine eklediği isim ve profiller incelendiğinde petrol-ticaret- terör üçgeni de aydınlanmakta.

AB’nin yaptırım listesine aldığı isimler içerisinde Suriye’nin önde gelen iş adamlarından “HESCO Mühendislik ve İnşaat” şirketinin ortağı iş adamı George Haswani’nin adı öne çıktı.

Konuya ilişkin karar metninde Haswani için, “Kendisinin Suriye rejimi ile yakın bağları bulunuyor. Haswani Suriye rejiminin DAEŞ’ten petrol satın almasına aracılık yaparak yardımcı oluyor. Aynı zamanda Haswani, önde gelen Rus enerji şirketi “Stroytransgaz”ın taşeronluk kontratını alarak rejimden yararlanıyor” şeklinde ifadeler yer verilmesi dikkati çekiyor. 

AB KOMİSYONU: “ELİMİZDE KANITLAR VAR” 

AB Komisyonu Sözcülerinden Nabila Massrali listede isimleri yer alan toplam 13 kişi ve şirketin karanlık ilişki ağlarına dair “kanıtlara” sahip olduklarını işaret etti. Massrali, “Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi açıkladığımız listedeki isimlerin Suriye rejimini destekledikleri konusunda yeterli delilin mevcut olduğu konusunda tatmin olmuştur. Bu konudaki elimizdeki deliller AB Bakanlar Konseyi dosyasında yer almakta ve kamuya açık değildir. Konsey, Suriye’deki gelişmeleri yakından takip etmektedir” ifadelerini kullandı.

Massrali, DAEŞ’in petrol ticaretini ana finansman kaynağı olarak kullanması konusunda ise, “Özellikle DAEŞ’in finansmanına ve Suriye rejimine yapılan yardımlar konusundaki bulgulara dair kısıtlayıcı önlemleri almak için değerlendirmelerini düzenli olarak sürdürmekteyiz” şeklinde konuştu.

İngiltere’nin önde gelen düşünce kuruluşu Chatham House’un Ortadoğu ve Kuzey Afrika Programı Araştırmacısı David Butter tarafından kaleme alınan “Suriye Ekonomi” adlı raporda, “Haswani daha önceden HESCO şirketinin Rus Stroytransgaz şirketinin taşeronu olarak çalıştığını, bu bölgenin şimdi DAEŞ kontrolünde olduğunu kabul ediyor” ifadesi kullanılıyor.  

Konuya ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Londra merkezli The Economist Intelligence Unit Afrika Direktörü Pat Thaker ise “Her iki tarafın (DAEŞ ve Suriye rejimi) petrol ticareti yaptığı konusu uzun zamandır tartışılıyor. Suriye hükümeti aynı zamanda Rakka’da yaşayanlara maaş da sağlıyor ve her ikisi de ortak bir elektrik santralinin enerjisini paylaşıyor. Bu yöndeki (DAEŞ ve Suriye rejimin petrol ticaretine ilişkin) iddiaları tamamen inandırıcı buluyorum” dedi. 

HASWANI HANGI ÜLKENIN VATANDAŞI? 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Paris’teki 21. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Katılım Konferansı kapsamında Türk gazetecilere yaptığı değerlendirmede “Şu anda DAEŞ terör örgütünden petrol alan kişilerden biri mesela Rus ve Suriye vatandaşı olduğu Amerikan Hazine Bakanlığı tarafından söylenmiş olan George Haswani'dir ve bu kişi Suriye rejimine petrol satmaktadır. Bu belli. Bunu Amerikan Hazine Bakanlığı da açıkladı. Durum ortada. Önce bunun hesabını versinler” ifadelerini kullanmıştı.

İngiltere Dışişleri Bakanı Philip Hammond ise yaklaşık sekiz ay önce İngiliz Financial Times gazetesinde yayınlanan değerlendirmesinde Haswani’nin DAEŞ kontrolündeki petrollerin Esed rejimine satılmasındaki “aracı” rolünü vurgulamıştı.

Hammond, “Biz de George Haswani dahil olmak üzere DAEŞ’ten Suriye’deki rejimi adına petrol satın alan aracıları hedeflemek konusunda anlaştık. AB Komisyonu’nun listesi, Esed’in DAEŞ’e karşı savaşının sahte olduğuna, örgütü mali olarak desteklediğine ilişkin bir gösterge daha sunuyor değerlendirmesinde bulunmuştu. 

ABD’NİN KARA LİSTESINDEKİ İŞ ADAMI 

AB’nin, Suriye petrol sektörüyle ilişkili olduğu gerekçesiyle varlıklarını dondurduğu şirketler arasında "Syrian Trading Oil Company (Sytrol), General Petroleum Corporation, Deir ez-Zur Petroleum Company, EblaPetroleum Company, Dijla Petroleum Company, Syrian Petroleum Company, Mahrukat Oil Company,  Syrian Company for Oil Transport, The Baniyas Refinery Company, The Homs Refinery Company, Tri Oceans Trading” adlı şirketler yer alıyor. 

ABD Hazine Bakanlığı, geçen hafta, Suriye hükümetine destek verdiği ve Esed rejiminin DAEŞ’ten petrol almasına aracılık ettiği gerekçesiyle, aralarında Rusların da bulunduğu, toplam dört kişiyi ve altı şirketi kara listeye almıştı.

Bakanlıktan yapılan resmi açıklamada adı kara listeye alınan Suriyeli iş adamı Haswani’nin Suriye rejiminin DAEŞ'ten petrol satın almasında "aracılık“ ettiği belirtilmişti.

Manşet Fotoğrafı: AB’nin yaptırım listesine aldığı isimler içerisinde Suriye’nin önde gelen iş adamlarından “HESCO Mühendislik ve İnşaat” şirketinin ortağı iş adamı George Haswani’