LEJLA BİOGRADLIJA

SARAYBOSNA

Bağımsız Bosna Hersek'in ilk cumhurbaşkanı merhum Aliya İzetbegoviç, doğumunun 92. yılında başkent Saraybosna'daki mezarı başında dualarla anıldı.

2003 yılında vefat eden "Bilge Kral" Aliya'nın doğum günü dolayısıyla Kovaci Şehitliği'nde düzenlenen törende, dualar okundu, Aliya'nın kabrine çiçek bırakıldı.

Törene katılan Aliya'nın oğlu ve Devlet Başkanlığı Konseyinin Boşnak Üyesi Bakir İzetbegoviç, babasının açtığı yolda ilerlemeye çalıştığını belirterek, "Allah'a hamdolsun ki Bosna Hersek'in bütünlüğünü koruyabileceğimiz, farklı milletlerin eşit haklara sahip olduğu demokratik bir ülke için mücadele edebileceğimiz bir pozisyon oluşturdu." ifadelerini kullandı.

Aliya İzetbegoviç'i doğum gününde anma fikrinin, Aliya'nın kurduğu Demokratik Eylem Partisi (SDA) Gençlik Kollarına ait olduğunu dile getiren Bakir İzetbegoviç, Aliya'nın, başta Boşnaklar ve Müslümanlar olmak üzere tüm vatansever Bosna Hersekliler tarafından anılması gerektiğini söyledi.

Aliya'nın etrafında toplananların İslam dinini, Boşnak kimliğini, vatanlarını ve toprak bütünlüğünü savunan kişiler olduklarını vurgulayan Bakir İzetbegoviç, bugün de Aliya'nın emanetine sahip çıkanlar olduğunu ifade etti.

Bakir İzetbegoviç, Aliya'nın karşısında yer alanların zayıfladığına, yanında duranların ise güçlendiğine dikkati çekerek, "Bizler, her karışında eşitliğin hüküm sürdüğü bir vatan için mücadele ediyoruz." dedi.

SDA Gençlik Kolları Başkanı Salko Zlidzic de bugün ülkenin dört bir yanından yüzlerce gencin Saraybosna'ya geldiğini belirterek, "Aliya İzetbegoviç'in doğum gününde, onun kişiliğini, eserlerini ve geride bıraktıklarını anmak istedik." diye konuştu.

Törene katılan gençler, 78 yaşında vefat eden Aliya'nın kabrine 78 adet zambak bıraktı.

- Aliya İzetbegoviç kimdir?

Bosna Hersek'in Bosanski Samac şehrinde, 8 Ağustos 1925 tarihinde doğan Aliya İzetbegoviç, İkinci Dünya Savaşı boyunca faşist, sonrasında ise komünist ideoloji ve uygulamalarına karşı çıkarak Mladi Müslümani (Genç Müslümanlar) isimli teşkilatın içinde aktif olarak yer aldı.

Halkı için verdiği mücadele sırasında iki kez tutuklanan ve hapis hayatını zor koşullarda sürdüren Aliya, 1988 yılının sonunda eski Yugoslavya hükümeti tarafından çıkarılan "sözlü muhalefet sebebiyle cezalandırılanlara tanınan aftan" yararlanarak serbest kaldı.

Aliya, Bosnalı Müslümanların silahsız bir şekilde savaşla yüzleştikleri İkinci Dünya Savaşı'nda tecrübe edilen durumun tekrarını önlemek amacıyla 1990 yılında SDA'yı kurdu.

Aliya İzetbegoviç, Bosna Hersek'te, 1992-1995 yılları arasında yaşanan savaşta halkına önderlik etti.

Bosna Hersek halkı, Aliya İzetbegoviç önderliğinde 21 Kasım 1995 tarihinde imzalanan Dayton Barış Antlaşması ile bağımsız devleti devam ettirmeyi başardı.

Aliya, 19 Ekim 2003'te Saraybosna'da vefat etti.

-Aliya İzetbegoviç'in mirası Saraybosna'da yaşatılıyor

Bağımsız Bosna Hersek'in ilk cumhurbaşkanı merhum Aliya İzetbegoviç'in mirası, vefatından önce yaşadığı başkent Saraybosna'daki mütevazi evde ve kişisel eşyalarının sergilendiği Aliya İzetbegoviç Müzesi'nde yaşatılmaya devam ediyor.

2003 yılında vefat eden Boşnak liderin hayatının büyük bir kısmını geçirdiği ve bugün ilk katı Bosna Hersek ile İlişkileri Geliştirme Merkezi (BİGMEV) tarafından kullanılan mütevazi evin üst katı ise Aliya'nın hatıralarına ev sahipliği yapıyor.

BİGMEV Bosna Hersek Müdürü Samir Vildic, AA muhabirine yaptığı açıklamada, merhum Aliya'nın vaktinin büyük bir çoğunluğunu kitaplarıyla geçirdiğine işaret ederek "Evdeki kitaplıkta rahmetli cumhurbaşkanına ait bin 400 kitap var. Kitaplarının geri kalan kısmı ise Aliya İzetbegoviç Müzesi'nde ve çocuklarında bulunuyor." dedi.

Vildic, Aliya'nın kitaplığındaki kitapların birçoğunun yazarları tarafından bizzat imzalandığına dikkati çekerek eski başbakanlardan Ahmet Davutoğlu'nun da "Alternatif Paradigmalar" isimli kitabına "Kişiliğinde ilmi, siyaseti ve cihadı birleştiren ülkesinin en büyük devlet adamına" notunu yazdığını aktardı.

- "Aliya'nın buradaki maneviyatını hissediyoruz"

İzetbegoviç'in evinde basında yer almayan fotoğraflarının da bulunduğunu söyleyen Vildic, Aliya'nın oturma odasında dikkati çeken en önemli detaylardan birisinin evin duvarlarında asılı tek nesne olan Kabe'nin altın işlemeli örtüsü olduğunu ifade etti.

Vildic, "Kabe örtüsünün bir parçasını rahmeti Aliya'ya Suudi Arabistan Kralı hediye etti. Suudi Arabistan Büyükelçisi bu hediyeyi takdim etmeye geldiğinde İzetbegoviç'in yaşadığı bu evin bir cumhurbaşkanının evi olamayacağını düşünmüş ve birkaç kere gidip gelmiş. Ancak İzetbegoviç'in alçakgönüllü kişiliğini gören büyükelçi daha sonra hediyeyi sahibine ulaştırmış." ifadelerini kullandı.

Vildic, Aliya'nın Bosna Hersek'te 1992-1995 yıllarında yaşanan savaşta birkaç kez ev değiştirmek zorunda kaldığını anımsatarak İzetbegoviç'in yanında her zaman kitaplarını, uydu telefonunu ve faks makinesini götürdüğünü belirtti.

İzetbegoviç'in evindeki Kur'an-ı Kerim'in de Aliya'nın bıraktığı gibi muhafaza edildiğini söyleyen Vildic, Aliya'nın sağlık sorunları nedeniyle siyaseti bıraktıktan sonra arkadaşlarıyla vakit geçirdiği ve fikir alışverişinde bulunduğu odada ise bugün, kendisine takdim edilen hediyelerin sergilendiğini aktardı.

Vildic, 2010 yılında kurulan BİGMEV'in Türkiye ve Bosna Hersek arasındaki ilişkileri güçlendirmek amacıyla çalıştığını ifade ederek "Bizler rahmetli Aliya'nın buradaki maneviyatını hissediyoruz ve bu hissin projelerimizin başarısına yansıdığını düşünüyoruz. İzetbegoviç, evinin Bosna Hersek'in faydasına kullanılmasını vasiyet etmişti. Bizler de bu vasiyetini yerine getirdiğimiz kanaatindeyiz." dedi.

- "Bosna Hersek onun sayesinde ayakta kaldı"

Saraybosna'da 2007 yılından beri faaliyet gösteren Aliya İzetbegoviç Müzesi de merhum Boşnak liderin Bosna Savaşı zamanında giydiği askeri üniformadan, kullandığı kaleme kadar birçok kişisel eşyasını korumaya devam ediyor.

Müzenin Müdür Yardımcısı Nervan Dizdar, İzetbegoviç'in 1990 yılında bugün de aktif olan en büyük Boşnak partisi konumundaki Demokratik Eylem Partisi'ni (SDA) kurduğunu hatırlatarak "Savaş günleri Bosna Hersek tarihinin en ağır günleriydi. Savaşın İzetbegoviç önderliğinde yürütülmesi bizim şansımızdı. O, bizi en zor günlerden kurtuluşa götürdü. Bosna Hersek onun sayesinde ayakta kaldı." dedi.

Dizdar, 2003 yılında vefat eden İzetbegoviç'in vasiyeti doğrultusunda Kovaçi Şehitliği'ne defnedildiğini belirterek Aliya'nın doğumunun 92. yılı kapsamında müzenin de bugün ve yarın 10.00-22.00 saatleri arasında ziyaret edilebileceğini aktardı.